Wyłączenie emerytów z ZFŚS: Zgodnie z ustawą z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tj. Dz.U. z 2024 r. poz. 288) osoby uprawnione do korzystania z funduszu socjalnego to pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści – byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał w regulaminie ZFŚS prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z funduszu.
W związku z pytaniem, czy można wyłączyć emerytów z korzystania z ZFŚS na mocy wewnątrzzakładowych przepisów stanowiska wydały Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej oraz Główny Inspektorat Sanitarny, które były wyjątkowo zgodnie w udzielonych odpowiedziach.
W stanowisku MRPiPS z 10 października 2024 r. resort podkreślił, że zgodnie z zasadą zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS przyznawanie oraz wysokość ulgowych usług i świadczeń finansowanych z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej. Na decyzję o przyznaniu świadczenia i jego wysokości powinna mieć wpływ ocena indywidualnej sytuacji socjalnej uprawnionego, a nie jego status prawny. Tak więc pomoc socjalna powinna trafiać w pierwszej kolejności przede wszystkim do osób uprawnionych znajdujących się w trudnej sytuacji socjalnej, bez względu na posiadany przez osobę uprawnioną status pracownika lub emeryta. W ocenie resortu wątpliwym jest wprowadzanie do regulaminu ZFŚS postanowień, których stosowanie różnicuje bądź wyłącza ustawowe prawo osób uprawnionych, w tym emerytów i rencistów do korzystania z funduszu ze względów pozasocjalnych, czyli np. ze względu na posiadany status emeryta lub rencisty.
GIP w stanowisku z 22 listopada 2024 r. wskazał, że dwie pierwsze grupy uprawnionych do korzystania ZFŚS wynikają wprost z ustawy i w związku z tym nie jest dozwolona ingerencja pracodawcy i ograniczenie kręgu osób uprawnionych. Pominięcie emerytów i rencistów w prawie do korzystania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych jest niedopuszczalne, gdyż zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy o ZFŚS pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści – byli pracownicy i ich rodziny są osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu. Oznacza to, że wyłączenie emerytów z ZFŚS na mocy przepisów wewnątrzzakładowych przez pracodawcę jest niemożliwe.
