Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11.10.2022 (I PSKP 77/21) orzekł, że przy zwalnianiu pracowników pracodawca nie może kierować się jedynie obiektywnymi kryteriami, ale powinien wziąć też pod uwagę sytuację materialną zwalnianych osób. Zwolnienie osoby, której sytuacja osobista jest znacznie gorsza niż pozostałych osób zatrudnionych na stanowiskach objętych redukcją może zostać uznane za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Wyrok SN dotyczył przywrócenia pracownika, którego zwolniono z pracy wraz z pięcioma innymi osobami, a kryteriami zwolnienia był najniższy staż pracy, najniższy poziom awansu zawodowego oraz posiadanie alternatywnego źródła utrzymania. Tymczasem dodatkowa praca, którą wykonywał zwalniany była wykonywana nieodpłatnie, więc nie mogła zostać zakwalifikowana jako alternatywne źródło utrzymania.
Najważniejszymi kryteriami doboru do zwolnienia powinny być przydatność pracownika do pracy, kwalifikacje i umiejętności zawodowe, doświadczenie zawodowe, staż i przebieg dotychczasowej pracy, dyspozycyjność. Jednak Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że pomocniczo stosować można także kryteria odnoszące się do sytuacji osobistej pracownika – np. samotne wychowywanie dzieci czy niepełnosprawność. Istotne jest więc, by przed wytypowaniem pracowników do zwolnienia sprawdzić, jaka będzie ich sytuacja materialna po zwolnieniu, by nie okazało się, że po wypowiedzeniu umowy znajdą się w znacznie gorszej sytuacji niż osoby, które zachowały pracę, a także by prawidłowo określić przyczyny wypowiedzenia.
Z całością wyroku można zapoznać się na stronie Sądu Najwyższego: https://www.sn.pl/orzecznictwo/SitePages/Baza_orzeczen.aspx?Sygnatura=I%20PSKP%2077/21
