Unijna Rada do spraw Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów przyjęła na posiedzeniu 11 marca dyrektywę o pracy platformowej, której wdrożenie ma pozwolić na ochronę osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych. Dotyczy to między innymi kurierów, osób dostarczających jedzenie i zakupy oraz kierowców, ale także opiekunów nad dziećmi i osobami starszymi czy tłumaczy.
Praca platformowa jest formą zatrudnienia, w której platforma internetowa jest używana w celu dotarcia do innych organizacji lub osób w celu wykonania konkretnych usług w zamian za opłatę, czyli łączy usługodawcę z usługobiorcą. Obecnie za pośrednictwem platform cyfrowych w Unii Europejskiej, których w tej chwili jest około 500, pracuje ponad 28 milionów osób, a szacuje się, że w 2025 roku liczba ta ma sięgnąć 43 milionów.
Dyrektywa o pracy platformowej ma w założeniu chronić osoby świadczące pracę w ramach platform internetowych, które często pozbawione są praw wynikających z zatrudnienia w ramach umów o pracę.
Pracujący za pośrednictwem platform mają bardzo często formalnie status samozatrudnionych, ale de facto wielu z nich musi przestrzegać tych samych zasad i ograniczeń co pracownicy etatowi, i w związku z tym powinni mieć te same prawa pracownicze i ochronę socjalną (np. dostęp do świadczeń chorobowych czy świadczeń dla bezrobotnych) co pracownicy etatowi. Dyrektywa ma temu zaradzić wprowadzając mechanizm “domniemania zatrudnienia”, a ciężar udowodnienia, że praca świadczona za pomocą aplikacji nie stanowi stosunku pracy będzie spoczywał na platformie.
Pracownicy platformowi byliby automatycznie traktowani jako zatrudnieni na etat po spełnieniu przynajmniej 2 z 5 poniższych kryteriów:
- narzucone limity wynagrodzenia,
- nadzór nad wykonywaniem pracy,
- kontrola dystrybucji lub przydzielania zadań,
- kontrola warunków pracy i ograniczenie swobody wyboru godzin pracy
- ograniczenie swobody organizowania własnej pracy oraz zasady dotyczące wyglądu lub postępowania pracowników.
Dyrektywa o pracy platformowej wprowadza też pierwsze w UE przepisy o używaniu systemów algorytmicznych w miejscu pracy.
Państwa członkowskie UE będą miały 2 lata na implementację przepisów od daty wejścia w życie dyrektywy.
O pracy platformowej wcześniej pisaliśmy tu.
