Dyskryminacja pracownika a odszkodowanie

Sąd Najwyższy w dniu 24 sierpnia 2023 roku wydał wyrok w sprawie nierównego traktowania i dyskryminacji pracowników (III PZP 1/23), uznając w nim, że każde odszkodowanie z tytułu nierównego traktowania i dyskryminacji powinno być ustalane na zasadach określonych w Kodeksie pracy.

Sprawa, w której orzekał SN dotyczyła pracownicy biblioteki, która wytoczyła pracodawcy sprawę o odszkodowanie z tytułu nierównego traktowania w zatrudnieniu, domagając się 67 tysięcy złotych odszkodowania. Sąd I instancji uznał za udowodnione nierówne traktowanie i tylko w tym zakresie orzekł o odszkodowaniu, opierając się jednak przy tym nie na przepisach Kodeksu pracy, ale na art. 471 Kodeksu cywilnego. Uzasadnił to tym, że przepisy Kodeksu pracy dotyczące dyskryminacji (między innymi art. 18^3d przewidujący odszkodowanie nie niższe niż minimalne wynagrodzenie dla poszkodowanego pracownika) można zastosować w sytuacji, gdy przed sądem zostanie udowodniona dyskryminacja. Jeżeli jednak udowodnione będzie jedynie nierówne traktowanie, bez cech dyskryminacji, wówczas przepisy o odszkodowaniu z Kodeksu pracy nie mają zastosowania i można liczyć ewentualnie na zasądzenie należności, ale na podstawie przepisów Kodeksu Cywilnego.

Sąd Najwyższy nie zgodził się z powyższym wyrokiem, uznając, że każda okoliczność może być podstawą dyskryminacji, a więc obydwa pojęcia: nierówne traktowanie i dyskryminacja mogą być potraktowane jako tożsame. Ponieważ przepis art. 18^3d Kodeksu odnosi się do każdej sytuacji nierównego traktowania (art. 11² k.p.), i tym samym do dyskryminacji, to nie ma konieczności stosowania w ww. sprawie prawa cywilnego.