Grudniowa nowelizacja specustawy o COVID-19 wprowadziła nowy sposób pomocy dla branży artystycznej, czyli zwolnienie ze składek od umów cywilnoprawnych. Zwolnieniem objęte zostały umowy, które dotyczą między innymi sztuk plastycznych, literatury, muzyki, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, sztuki aktorskiej i ludowej, działalności technicznej niezbędnej przy działalności artystycznej, ale również usług w zakresie architektury, architektury wnętrz, i krajobrazu, a także usług świadczonych na rzecz muzeów (np. usługi przewodników muzealnych).
Problemem specustawy jest jednak brak regulacji skutków takiego zwolnienia, czyli na przykład wytycznych, jak obliczyć zasiłek chorobowy dla osoby korzystającej ze zwolnienia. Stanowisko w tej sprawie w zajął ZUS w dniu 20 stycznia 2021 roku, wyjaśniając, że podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu wykonującemu pracę na podstawie umowy zlecenia ustala się na podstawie miesięcznego przychodu za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.
Ogólna zasada ustalania podstawy wymiaru zasiłku uwzględnia kwoty stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71 proc. tej podstawy wymiaru. Zleceniobiorca zwolniony ze składek nadal jest objęty obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, a w związku ze zwolnieniem ze składek za określone miesiące, podstawa wymiaru składek za te miesiące wynosi 0 zł. Przy obliczeniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego oraz pozostałych zasiłków miesiące te zostaną przyjęte z kwotą 0 zł.
Zwolnienie przysługuje od wszystkich składek, tj. na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Płatnik nie musi w tej sytuacji odprowadzać składek zarówno finansowanych przez siebie, jak i potrącanych z wynagrodzenia przez zleceniodawcę.
