Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał 12 stycznia 2023 roku wyrok, w którym orzekł, że orientacja seksualna nie może być podstawą odmowy zawarcia umowy z osobą prowadzącą działalność na własny rachunek.
Sprawa, w której orzekał trybunał dotyczyła montażysty TVP, który współpracował z telewizją publiczną na podstawie krótkoterminowych, następujących bezpośrednio po sobie umów o dzieło, zawieranych w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej. Po opublikowaniu przez montażystę w serwisie społecznościowym filmu promującego związki jednopłciowe, kolejne umowy o dzieło nie zostały podpisane, a dyżury pracownika zostały odwołane.
Trybunał przypomniał w orzeczeniu, że Dyrektywa Rady Unii Europejskiej o równym traktowaniu w zakresie zatrudnienia i pracy (Dyrektywa 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r.) ustanawia ramy walki z dyskryminacją między innymi ze względu na orientację seksualną, obejmując szeroki zakres działalności zawodowych, niezależnie od jej charakteru i cech i bez względu na to, w jakiej formie prawnej taka działalność jest świadczona. Ważne jest, by działalność zawodowa wchodząca w zakres stosowania dyrektywy 2000/78 miała rzeczywisty charakter i charakteryzowała się pewną stabilnością. Natomiast do sądu odsyłającego należeć będzie ocena, czy rozpatrywana działalność spełnia to kryterium.
Osoba prowadząca działalność na własny rachunek może także zostać zmuszona do zaprzestania tej działalności ze względu na swego kontrahenta, co nosi znamiona pojęcia “zwolnienie”. Osoba taka może znaleźć się z powodu zaprzestania działalności w szczególnie trudnej sytuacji, porównywalnej z sytuacją zwolnionego pracownika. Trybunał stwierdził, że decyzja o nieprzedłużeniu umowy z uwagi na orientację seksualną kontrahenta jest objęta zakresem stosowania dyrektywy 2000/78.
Z wyrokiem TSUE C-356/21 można zapoznać się na stronie: https://curia.europa.eu/jcms/jcms/Jo2_7052/pl/
