Porzucenie pracy a odszkodowanie: Sąd Najwyższy w wyroku z 15 października 2024 roku (II PSKP 48/23) orzekł w sprawie zasadności żądania odszkodowania od pracownika, który porzucił pracę.

Sprawa dotyczyła zatrudnionego pracownika, który przedłożył pracodawcy pismo o treści: „Oświadczam, iż z dniem 3 września 2021 r. porzucam pracę”. Ponieważ zdaniem pracodawcy pracownik bezzasadnie rozwiązał stosunek pracy bez wypowiedzenia w trybie art. 55 § 11  Kodeksu pracy, to pracodawca uznał, że ma prawo do żądania od pracownika zapłaty odszkodowania z art. 611 Kodeksu pracy. Zgodnie bowiem z art. 611 Kodeksu pracy “W razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 11, pracodawcy przysługuje roszczenie o odszkodowanie. O odszkodowaniu orzeka sąd pracy.”

Obraz przedstawia osobę ubraną w czarną togę sędziowską, siedzącą przy biurku. Na biurku znajduje się drewniany młotek z mosiężną opaską, otwarta książka z pożółkłymi kartkami oraz zestaw złotych wag sprawiedliwości. Osoba jest częściowo widoczna, a główny nacisk pada na przedmioty znajdujące się na biurku. Porzucenie pracy a odszkodowanie - wyrok sądu najwyższego

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wydanego wyroku przypomniał, że Kodeks pracy tylko w dwóch przypadkach zezwala pracownikowi na rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia:

  • jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe oraz
  • jeśli pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.

Tak więc odszkodowanie przysługuje pracodawcy tylko w sytuacji, gdy pracownik zwolnił się, mimo że pracodawca nie dopuścił się ciężkiego naruszenia swoich podstawowych obowiązków.

W obydwu powyższych sytuacjach, zgodnie z art. 55 § 2 Kodeksu pracy oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy. Natomiast pisemnego oświadczenia „porzucam pracę” według Sądu Najwyższego nie można potraktować jako nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy ze skutkiem natychmiastowym. Takie pismo nie może być traktowane jako oświadczenie woli ukierunkowane na rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia przez pracownika z winy pracodawcy. Jest to zakomunikowanie pracodawcy, że w dniu złożenia pisma pracownik zaprzestaje wykonywania obowiązków pracowniczych przez porzucenie pracy w natychmiastowym trybie. A w sytuacji, gdy pracownik po prostu porzucił pracę  i przestał do niej przychodzić, to pracodawca może zwolnić go dyscyplinarnie, ale bez możliwości żądania odszkodowania.

Gdyby jednak pracownik napisał w złożonym piśmie że np. „rozwiązuje umowę bez wypowiedzenia”, to można by uznać, że zwolnił się z pracy w trybie art. 55 § 11 Kodeksu pracy i pracodawca mógłby ubiegać się o odszkodowanie od pracownika, jednak w przedmiotowej sprawie pracodawca nie może ubiegać się o odszkodowanie od pracownika.