Odszkodowanie z sądu pracy a PIT: Naczelny Sąd Administracyjny wydał w dniu 3 grudnia 2024 roku orzeczenie (III FSK 333/22), z którego wynika, że jeśli sąd pracy zasądzi na rzecz pracownika wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, to wynagrodzenie takie jest zwolnione z opodatkowania. Oznacza to, że płatnik nie jest zobowiązany do obliczania podatku i poboru zaliczki od kwoty tego świadczenia.
Sprawa dotyczyła pracownicy, która została zwolniona po ponad 20 latach pracy, a pracodawca zarzucił jej ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i rozwiązał z nią umowę o pracę bez wypowiedzenia. Pracownica jednak była już w okresie ochronnym, gdyż miała ukończone 58 lat, i dodatkowo była członkiem związku zawodowego i podlegała też ochronie na podstawie art. 39 Kodeksu pracy oraz przepisów szczególnych.
Po wygranej w sądzie pracy sprawie sąd przywrócił pracownicę do pracy na poprzednich warunkach i zasądził na jej rzecz wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy, wraz z ustawowymi odsetkami. Problem pojawił się, gdy pracodawca przelał na konto pracownicy kwotę zasądzoną przez sąd pracy, ale pomniejszoną o podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki.
Jak tłumaczył pracodawca, wypłata została potraktowana jako przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu, bo wypłata świadczenia miała swe źródło w uprzednio łączącym strony stosunku pracy. W związku z tym nie była objęta zwolnieniem z art. 21 ust. 1 pkt 3 ani art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT.
Naczelny Sąd Administracyjny nie zgodził się z tym stanowiskiem i uznał w wydanym wyroku, że wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy ma charakter odszkodowawczy i niewątpliwie nie jest ono wynagrodzeniem za świadczoną pracę. Jego charakter odszkodowawczy wyraża się w tym, że stanowi pokrycie szkody, jaką ponosi pracownik wskutek niezgodnego z prawem pozbawienia go zatrudnienia. Nie jest ono przeznaczone na pokrycie kosztów utrzymania pracownika, które pracownik z oczywistych przyczyn musiał ponieść już wcześniej, w czasie pozostawania bez pracy.
