Jakie zmiany w projekcie pracy zdalnej wprowadzono w trakcie prac podkomisji sejmowej?
25 października Podkomisja stała do spraw nowelizacji Kodeksu pracy oraz Kodeksu postępowania administracyjnego zakończyła pracę nad nowelizacją dotyczącą pracy zdalnej. Dalsze prace będą prowadzone w Komisji, ale wprowadzono kilka zmian, a kilka ważnych propozycji poprawek nie zostało przyjętych. Jakie są aktualnie przepisy w projektcie?
Czy zmieniono datę wejścia w życie zmian dotyczących pracy zdalnej?
Niestety nie, gdyż nie było porozumienia pomiędzy partnerami społecznymi a MRiPS. Padła propozycja wydłużenia vacatio legis do 3 miesięcy, która została zgłoszona przez organizacje pracodawców. Resort rodziny opowiedział się za 2-miesięcznym okresem, ale ze względu na nieobecność strony związkowej na ostatnim posiedzeniu Komisji nie zmieniono vacatio legis w projekcie. Pozostał więc zapis o 14-dniowym, a decyzję o jego ewentualnym wydłużeniu pozostawiono komisji. Sprawa jest więc nadal niepewna, ale jest zgoda projektodawcy na wydłużenie proponowanego okresu vacatio legis do 2 miesięcy.
Czy zwiększono limit dni pracy zdalnej okazjonalnej?
Niestety nie, zgłoszona poprawka, aby roczny limit pracy okazjonalnej został wydłużony do 30 dni nie została przyjęta. Zatem w aktualnej wersji limit pracy zdalnej okazjonalnej pozostał na dotychczasowym poziomie i wynosi 24 dni. Jest to więc niewiele dni pracy zdalnej i dla pracodawców będzie to oznaczało konieczność wdrożenia pracy zdalnej częściowej (zwanej hybrydową), gdyż dziś często stosowana jest formuła 1 dzień tygodniowo pracy zdalnej, lub też 4 dni na miesiąc. Zatem aby nie odbierać pracownikom dotychczasowych praw nie będzie można bazować tylko na pracy okazjonalnej.
Jaki aspekt był przedmiotem sporów na ostatnich posiedzeniach Podkomisji?
Aspekt dotyczący oceny ryzyka zawodowego dla stanowisk pracy zdalnej i możliwość wykonania uniwersalnej oceny ryzyka dla grup stanowisk. W tym zakresie pojawił się wyraźny spór pomiędzy PIP a MRiPS. Jednak na ostatnim posiedzeniu resort rodziny zgodził się ze stanowiskiem PIP, aby nie dopuścić do przeprowadzania uniwersalnej oceny ryzyka. Uzgodniono poprawkę, która nie została przegłosowana. Tak więc również w tej kwestii należy się spodziewać dalszej dyskusji na Komisji Sejmowej. Projekt, który trafia pod jej obrady posiada jednak postulowany przez organizacje pracodawców przepis dopuszczający uniwersalną ocenę ryzyka zawodowego.
Jakie zmiany w zakresie badań medycyny pracy wprowadzono w projekcie?
W trakcie końcowych prac nad nowelizacją Ministerstwo Zdrowia zaproponowało zmianę do art. 229 Kodeksu pracy, związaną z możliwością rozszerzenia badań profilaktycznych pracowników przez lekarza medycyny pracy, jeśli są jakieś programy profilaktyczne ogłoszone przez Ministerstwo Zdrowia. Dzięki temu pracownik będzie mógł przy okazji takiej wizyty przeprowadzić dodatkowe badania, które nie obciążą kosztu medycyny pracy, który pokrywa pracodawca, tylko będą finansowane z budżetu państwa. W tym zakresie przedstawiciele pracodawców zgłaszali uwagi co do tego, że będzie to jednak obciążeniem dla firm, gdyż badania medycyny pracy odbywają się w godzinach pracy. Wniosek ten nie został jednak uwzględniony, gdyż MRiPS zwróciło uwagę na brzmienie przepisów Kodeksu pracy, z których wynika, że badania medycyny pracy jedynie w razie możliwości powinny odbywać się w czasie pracy. Nie ma więc potrzeby dokonywania zmian w przepisach, a zwiększenie zakresu badań profilaktycznych jest z pewnością korzystne dla pracowników.
Kiedy można się spodziewać wejścia w życie przepisów wprowadzających pracę zdalną do Kodeksu pracy?
Biorąc pod uwagę tempo prac parlamentarnych nie wydaje się by weszły one w życie w 2022 r., a dopiero w 2023 r. Zakładając, że zostanie przyjęte vacatio legis zaproponowane przez MRiPS byłby to przełom I i II kwartału 2023 r. Jak na razie rozporządzeniem z 28 października przedłużono stan zagrożenia epidemicznego do końca 2022 r., a więc jest dalej podstawa do stosowania pracy zdalnej wynikającej z art. 3 tzw. specustawy covidowej (Dz.U. 2020 poz. 374; https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200000374). Może być ona stosowana jeszcze ponadto przez 3 miesiące po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego, więc jak na razie możemy być spokojni, że do końca marca 2023 r. będzie stosowana praca zdalna covidowa. Wydaje się, że w tym czasie powinno się udać znowelizować Kodeks pracy.
Łukasz Prasołek
