Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 marca 2025 r. (sygn. akt II FSK 806/22) jeżeli wypłata zadośćuczynienia na rzecz byłego pracownika wynika z odpowiedzialności pracodawcy opartej na zasadzie ryzyka, to jest ona kosztem uzyskania przychodu.
Sprawa, w której orzekał Sąd dotyczyła wypadku przy pracy, do którego doszło w zakładzie produkcyjnym w wyniku zaniedbania zasad BHP przez pracodawcę, ale również w wyniku rażącego naruszenia tych zasad przez pracownika. W ramach ugody sądowej pracownik otrzymał od firmy zadośćuczynienie za wypadek w kwocie ponad 300 tysięcy złotych.
Pracodawca wystąpił do Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie interpretacji indywidualnej potwierdzającej, że kwota wypłaconego zadośćuczynienia będzie stanowić dla niego koszt uzyskania przychodu w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o CIT (Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r.o podatku dochodowym od osób prawnych, t.t. Dz.U. Z 2025 r, poz 278).
Zgodnie z ww. artykułem Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
We wniosku o wydanie interpretacji firma argumentowała, że wypłacone zadośćuczynienie za wypadek miało na celu zabezpieczenie źródła przychodów i związane była z prowadzoną działalnością gospodarczą, a więc spełniało wymogi przepisów ustawy o CIT. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie zgodził się z powyższą argumentacją i uznał stanowisko firmy za nieprawidłowe. Stanowiska fiskusa nie potwierdziły jednak sądy, najpierw Wojewódzki Sąd Administracyjny, a następnie Naczelny Sąd Administracyjny. Jak podkreślił NSA w wydanym wyroku wszystkie okoliczności związane z prowadzeniem działalności gospodarczej powinny być brane pod uwagę przy ocenie kosztów podatkowych. Może więc do nich być zaliczane zadośćuczynienie wypłacane w ramach ugody sądowej, jeśli jest ono wynikiem wypadków przy pracy i mieści się w ramach ryzyka zawodowego. W rozpatrywanej sprawie wypadek miał miejsce podczas wykonywania obowiązków służbowych, a więc wydatki poniesione z tytułu wypłaty zadośćuczynienia mają choćby pośredni związek z przychodem.
