Sprawa w której orzekł ZUS dotyczyła pracodawcy, który zwolnił pracownika z zachowaniem wymaganego przepisami okresu wypowiedzenia, jednak zwolniony pracownik wniósł pozew o uznanie tej czynności za bezskuteczną, a także wystąpił o zasądzenie od firmy wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy. Wnosił również o rekompensatę za mobbing, dyskryminację i naruszenie dóbr osobistych, których doznał od pracodawcy. Jeszcze przed wydaniem przez sąd wyroku strony podjęły się mediacji, w wyniku których pracownik zrzekł się wszystkich roszczeń wobec pracodawcy, a pracodawca zobowiązał się wypłacić mu z tego tytułu rekompensatę.
W związku z wypłatą ww. rekompensaty powstała wątpliwość, czy należy od niej odprowadzić składki na ubezpieczenia społeczne. Zgodnie z interpretacją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (DI 100000/43/1275/2022) wartość takiej rekompensaty należy wliczyć do podstawy wymiaru. W ocenie Zakładu wypłacona z tego tytułu kwota nie może korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w par. 2 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. DzU 2022, poz. 449). Zgodnie z tym przepisem podstawy wymiaru składek nie stanowią odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy. Zwolnienie można zastosować w sytuacji, gdy wypłata rekompensaty pozostaje w bezpośrednim związku z wygaśnięciem lub rozwiązaniem umowy, a w opisanej sytuacji żądania byłego pracownika podnoszone poza postępowaniem związanym z wypowiedzeniem umowy (np. mobbing i dyskryminacja).
