Adres UODO w klauzuli informacyjnej: Pytanie, czy w klauzuli informacyjnej o przetwarzaniu danych trzeba podawać adres organu nadzorczego pojawiło się w związku z planowaną zmianą adresu Urzędu Ochrony Danych Osobowych. UODO planuje w lipcu bieżącego roku zmianę  dotychczasowego adresu z ulicy Stawki 2 w Warszawie na ulicę Moniuszki 1A.

W związku z napływem pytań od administratorów, którzy w swoich klauzulach informacyjnych zamieścili dokładny adres UODO, Urząd wydał komunikat, w którym poinformował, że nie ma konieczności podawania w klauzuli informacyjnej danych adresowych ani teleadresowych UODO. Z wytycznych przyjętych 29 listopada 2017 r. przez Grupę Roboczą Art. 29, czyli organ doradczy ds. ochrony danych również nie wynika, by obowiązek informacyjny obejmował podanie informacji o siedzibie organu.

Tak więc administratorzy, którzy zamieszczają nowe klauzule informacyjne na stronach nie muszą podawać danych adresowych UODO. Jednak administratorzy, którzy uczynili to w istniejących już klauzulach, muszą dokonać aktualizacji informacji, wskazując nowy adres organu, lub powinni całkowicie usunąć adres korespondencyjny urzędu, poprzestając na zamieszczeniu ogólnej informacji o prawie wniesienia skargi do organu nadzorczego.

Urząd poinformował również, że do końca 2025 roku korespondencja kierowana na stary adres na ulicę Stawki 2 będzie przekierowywana do nowej siedziby przy ulicy Moniuszki.

W ostatnich dniach pojawiły się nowe propozycje zmian w regulacjach. Naczelna Rada Adwokacka oraz Rzeczniczka Praw Dziecka wystąpili wspólnie do MRPiPS z propozycją, by liczba dni wolnych na opiekę nad dzieckiem zwiększała się wraz z liczbą posiadanych dzieci. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko do lat 14 przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni (art. 188 k.p.), z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Propozycja NRA i RPD zakłada wzrost liczby dni wolnych na opiekę nad dzieckiem do lat 14 wraz z posiadaną liczbą dzieci, proporcjonalne o 8 godzin lub 1 dzień na każde dziecko, z zastrzeżeniem, że łączny wymiar zwolnienia nie może przekroczyć 40 godzin lub 5 dni. By jednocześnie odciążyć pracodawców, na których spoczywa obowiązek wypłaty wynagrodzenia pracownikom korzystającym ze zwolnienia na opiekę nad dzieckiem, autorzy pisma zaproponowali, by ciężar wypłaty wynagrodzenia za czas zwolnienia przekraczającego 2 dni został przeniesiony z pracodawcy na Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Jak wskazali przedstawiciele NRA i Rzeczniczka Praw Dziecka obecny stan prawny może budzić wątpliwości co do zgodności z art. 32 Konstytucji (prawo do równości i zakazu dyskryminacji w życiu politycznym, społecznym i gospodarczym). Wymiar innych uprawnień pracowniczych – takich jak urlop macierzyński, dodatkowy urlop macierzyński, urlop z tytułu przysposobienia – zwiększa się w sytuacji, gdy pracownik wychowuje większą liczbę dzieci, i taka sama zasada powinna dotyczyć dni wolnych na opiekę nad dzieckiem.

Drugą propozycją jest wprowadzenie automatyzacji rozliczeń składek na ubezpieczenia społeczne poprzez wprowadzenie Jednolitego Pliku Ubezpieczeniowego (JPU). Jest to jeden z pomysłów deregulacyjnych zespołu SprawdzaMY, kierowanego przez Rafała Brzoskę. W obecnym stanie prawnym to płatnicy składek są zobowiązani do samodzielnego zgłaszania do ubezpieczeń, ustalania schematów podlegania ubezpieczeniom i rozliczania składek. Po zmianach obowiązek ten miałby zostać przejęty przez ZUS, co wiązałoby się z koniecznością nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zespół postuluje również zmniejszenie liczby papierowych formularzy składanych do ZUS na rzecz ich elektronicznych wersji.

Ustawa obniżająca składkę zdrowotną zawetowana przez Prezydenta: Andrzej Duda po konsultacjach z Radą Dialogu Społecznego zawetował w dniu 6 maja ustawę która miała wprowadzić od stycznia 2026 roku obniżoną składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zawetowana ustawa została skierowana do Sejmu do ponownego rozpatrzenia.

Projekt ustawy zakładał uproszczenie mechanizmu wyliczania składki zdrowotnej, dzieląc ją na dwie części – ryczałtową, w wysokości 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia, i zmienną. Po wejściu w życie nowych przepisów przedsiębiorcy opłacaliby składkę według następujących zasad:

• przedsiębiorcy którzy rozliczają się według skali podatkowej oraz w formie podatku liniowego, będą płacili stałą składkę zdrowotną wynoszącą od 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia. Rozwiązanie to będzie dotyczyło przedsiębiorców, którzy osiągają w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku. Po przekroczeniu 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia składka wyniesie dodatkowo 4,9% od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia.
• przedsiębiorcy, którzy rozliczają się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych będą płacili stałą składkę zdrowotną, wynoszącą od 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia. Rozwiązanie to będzie dotyczyło przedsiębiorców, którzy osiągają w danym miesiącu przychód do wysokości 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku. Po przekroczeniu progu 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia składka wyniesie dodatkowo 3,5% od nadwyżki ponad 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia.
• przedsiębiorcy rozliczający się w formie karty podatkowej będą płacić stałą składkę zdrowotną, wynoszącą 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Aby przepisy ustawy miały szansę wejść w życie, Sejm musiałby przegłosować ją ponownie większością trzech piątych głosów przy obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, co zobligowało Prezydenta do jej podpisania i skierowania do opublikowania w Dzienniku Ustaw.

Obowiązek raportowania ESG odroczony? Ministerstwo Finansów ogłosiło, że planuje zmiany w ustawie o rachunkowości, ustawie o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Zmiany miałyby być związane z przesunięciem terminu obowiązku sporządzania sprawozdawczości ESG.

Zgodnie z postanowieniami Dyrektywy 2025/794 państwa członkowskie miały obowiązek dostawania przepisów krajowych do jej przepisów do końca 2025 roku. Dyrektywa nakłada obowiązek przedstawiania informacji o wpływie działalności jednostki na obszar środowiskowy, spraw społecznych, w tym praw człowieka oraz ładu korporacyjnego, a także wpływu tych trzech obszarów na rozwój, wyniki i sytuację jednostki. Jest to tak zwana sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju (CSRD) lub sprawozdawczość ESG.

Przepisy Dyrektywy rozkładają obowiązek raportowania ESG na trzy etapy:

• w 2025 roku raport za 2024 rok składają jednostki zainteresowania publicznego zatrudniające ponad 500 pracowników, przekraczające co najmniej jeden z progów finansowych dla jednostki dużej, a także jednostki zainteresowania publicznego stojące na czele grupy, w której zatrudnienie przekracza 500 osób oraz która przekracza co najmniej jeden z progów finansowych dla dużej grupy;
• w 2026 roku za 2025 rok raport składają pozostałe duże jednostki i grupy (zatrudniające ponad 250 pracowników);
• w 2027 roku za 2026 rok raport składają małe i średnie przedsiębiorstwa będących emitentami papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

W związku z tym, że Komisja Europejska zaproponowała zawężenie grupy zobowiązanych do sporządzania raportów, również Ministerstwo Finansów panuje odroczyć o dwa lata obowiązek sporządzania sprawozdawczości dla jednostek z drugiej tury oraz dla małych i średnich jednostek z trzeciej tury.

W wydanym w dniu 30 stycznia 2025 roku stanowisku (znak GIP-GBI.0701.4.2025.3) Główny Inspektorat Pracy odpowiedział na pytanie, jak postąpić w sytuacji, gdy pracownik złożył wniosek o udzielenie mu 1 dnia zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w dniu, w którym zgodnie z harmonogramem powinien rozpocząć pracę na zmianie nocnej. Czy skoro zmiana ta przypada w ramach dwóch dni kalendarzowych, należy udzielić mu 1, czy 2 dni zwolnienia z powodu siły wyższej?

Zgodnie z art 148[1] Kodeksu pracy zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych  choroba lub wypadkiem przysługuje w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w ciągu roku kalendarzowego. O tym, czy zwolnienie będzie udzielone na dni czy godziny decyduje pracownik, składając pierwszy wniosek w danym roku kalendarzowym.

W sytuacji opisanej w powyższym pytaniu GIP przychylił się do zdania Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z grudnia 2024 roku. W swoim stanowisku Resort Pracy potwierdził, że zwolnienia z powodu siły wyższej należy udzielić w wymiarze godzinowym, w jakim pracownik miałby pracować zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy w danym dniu (dobie pracowniczej) liczonym od momentu rozpoczęcia pracy. Wyjątkiem są przypadki w których na wniosek pracownika zwolnienia są udzielane na godziny.

GIP udzielając odpowiedzi podparł się wyrokiem Sądu Najwyższego z 4 listopada 2010 roku (II PK 116/10) dotyczącym urlopu wypoczynkowego, w którym Sąd orzekł, że “o początku urlopu decyduje rozkład czasu pracy pracownika. W konsekwencji znaczenie ma początek kolejnej doby pracowniczej, a nie ta sama doba kalendarzowa.” Analogicznie zdaniem Inspektoratu przy udzielaniu pracownikowi zwolnienia z powodu siły wyższej pojęcie »dnia« należałoby utożsamiać z pojęciem doby pracowniczej, zdefiniowanym w art. 128 § 3 pkt 1 Kodeksu pracy, a nie z dniem kalendarzowym.

Tak więc w sytuacji, gdy pracownik wnioskuje o udzielenie zwolnienia w dniu 5 maja, w którym przypada mu praca na II zmianie od godziny 19:00 do 7:00, to pracodawca powinien udzielić mu zwolnienia za czas pracy zaplanowany w dobie pracowniczej, zaczynającej się 5 maja o godzinie 19:00.

Czy szkolenie psa  można wliczyć w koszty uzyskania przychodu? W wydanej w dniu 12 lutego 2025 roku indywidualnej interpretacji (0112-KDIL2-2.4011.875.2024.2.MC) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odpowiedział na pytanie, czy wydatki na zakup i szkolenie psa można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Z wnioskiem o wydanie interpretacji zwrócił się do Dyrektora KIS przedsiębiorca-informatyk, który prowadził działalność gospodarczą w domu, będącym jednocześnie biurem i magazynem sprzętu komputerowego. By zabezpieczać dokumenty w biurze i sprzęt w magazynie przed kradzieżą, przedsiębiorca postanowił kupić psa, który miał pełnić funkcje stróża. By dodatkowo wzmocnić funkcje obronne psa odbył on specjalistyczny kurs.

Przedsiębiorca uznał, że zakup i szkolenie psa stróżującego może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, ponieważ pies może zapobiec stratom wynikającym z włamań i kradzieży, i ma w związku z tym bezpośredni wpływ na stabilność firmy i możliwość generowania przychodów. Ponieważ pies jest także częścią gospodarstwa domowego, i trudno określić dokładnie, jaki czas poświęca na pełnienie funkcji stróża w firmie, to przedsiębiorca zaproponował, by rozliczyć połowę kosztów zakupu i szkolenia psa.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się ze stanowiskiem przedsiębiorcy i potwierdził, że wydatki na zakup i szkolenie psa można wliczyć w koszty uzyskania przychodów. Należy to uczynić w takiej części, w jakiej właściciel firmy wykorzystuje psa na potrzeby działalności gospodarczej, przy czym przedsiębiorca musi sam obliczyć, jaki to jest procent, gdyż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych tego nie określa.

W opisanej sytuacji, jako że pies poświęca połowę swojego czasu na ochronę firmy, to do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć 50 procent poniesionych wydatków na jego zakup i szkolenie.

Rozporządzenie z 17 kwietnia 2025 r. w sprawie zasad ustalania przez kierowników niektórych urzędów rozkładu czasu pracy w tygodniu oraz jego wymiaru w poszczególnych dniach tygodnia (Dz.U. z 2025 r. poz. 512) wprowadza nowe zasady pracy urzędów, które mogą być ustalane przez kierowników urzędów. Rozporządzenie to uchyla przepisy rozporządzenia w sprawie czasu pracy pracowników urzędów administracji rządowej.

Zgodnie z Rozporządzeniem kierownicy urzędów będą ustalać czas pracy urzędu, określając rozkłady i wymiar czasu pracy urzędników, oraz  godziny otwarcia urzędów dla petentów. Warunkiem jest zapewnienie nieprzerwanej pracy urzędu przez 8 godzin w dniach od poniedziałku do piątku.

Nowe zasady pracy urzędów zakładają, że ustalone godziny pracy urzędu mają uwzględniać przede wszystkim specyfikę danego urzędu i potrzeby korzystających z niego obywateli. Urzędy mogą rozpoczynać pracę w przedziale godzinowym 7:00-10:00, co oznacza ich zamknięcie w przedziale godzinowym 15:00-18:00. W przynajmniej jednym dniu tygodnia każdy urząd ma być czynny w godzinach 8:00-18:00. Ze względu na szczególny charakter zadań wykonywanych na danym stanowisku pracy, kierownik urzędu może ustalić rozkład czasu pracy dla pracownika zatrudnionego na tym stanowisku pracy tak, aby przewidywał pracę zmianową, przypadającą między godziną 6.00 jednego dnia a godziną 6.00 następnego dnia, w systemie czasu pracy, który ma zastosowanie do tego pracownika.

Kierownicy urzędów zyskali też możliwość samodzielnego wyznaczania dni wolnych obniżających wymiar czasu pracy zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, oraz wyznaczania dni wolnych podlegających odpracowaniu. Kierownik ma obowiązek poinformować pracowników oraz interesantów o wyznaczeniu soboty dniem, w którym wykonuje się pracę w zamian za dzień wolny z co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem i w sposób przyjęty w danym urzędzie.

Co ważne: przy ustalaniu czasu pracy urzędu kierownik powinien w miarę możliwości brać pod uwagę ważne względy osobiste lub rodzinne pracowników.

 

 

 

Niższa składka zdrowotna dla przedsiębiorców: Na posiedzeniu Senatu projekt ustawy obniżającej składkę zdrowotną dla przedsiębiorców od 2026 roku został przegłosowany bez poprawek.

Projekt ustawy zakłada wprowadzenie dwuelementowej podstawy wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców:

• przedsiębiorcy którzy rozliczają się według skali podatkowej oraz w formie podatku liniowego, będą płacili stałą składkę zdrowotną wynoszącą od 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia. Rozwiązanie to będzie dotyczyło przedsiębiorców, którzy osiągają w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku. Po przekroczeniu 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia składka wyniesie dodatkowo 4,9% od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia.
• przedsiębiorcy, którzy rozliczają się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych będą płacili stałą składkę zdrowotną, wynoszącą od 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia. Rozwiązanie to będzie dotyczyło przedsiębiorców, którzy osiągają w danym miesiącu przychód do wysokości 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku. Po przekroczeniu progu 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia składka wyniesie dodatkowo 3,5% od nadwyżki ponad 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia.
• Przedsiębiorcy rozliczający się w formie karty podatkowej będą płacić stałą składkę zdrowotną, wynoszącą 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Projekt ustawy nie ingeruje w wysokość składki zdrowotnej opłacanej przez osoby zatrudnione na etacie oraz w wysokość składki w przypadku świadczeń emerytalnych – w obu tych przypadkach będzie ona w dalszym ciągu wynosiła 9%. Niższa składka zdrowotna miałaby zacząć obowiązywać od początku 2026 roku i dotyczyć około 2,5 miliona osób prowadzących działalność gospodarczą.

Ustawa została skierowana do podpisu do Prezydenta.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało o zakończeniu analiz nad planami wprowadzenia skróconego tygodnia pracy w Polsce. Pierwszy etap badań wykorzystywał doświadczenia instytucji publicznych i prywatnych, które zdecydowały się na skrócony tydzień pracy – są to między innymi urząd miasta w Lesznie i Włocławku. Jak zapowiedziała Ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, skrócenie tygodnia pracy będzie wdrażane etapami i zostanie rozciągnięte na kilka lat, tak jak zostało to wprowadzone we Francji, a poszczególne rozwiązania będą wdrażane w stosunku do konkretnych grup społecznych.

Zgodnie z danymi Eurostatu Polska znajduje się w czołówce krajów, w których pracuje się najdłużej – rzeczywisty tygodniowy czas pracy wynosi w naszym kraju 39,3 godziny, przy średniej unijnej wynoszącej 36,1 godziny. Rozwiązania dotyczące skróconego tygodnia pracy są obecnie testowane w Islandii, Belgii, Niemczech, we Francji, w Holandii i Wielkiej Brytanii. W Islandii już około 86% pracowników może korzystać ze skróconego czasu pracy z 40 do 35 godzin tygodniowo, przy zachowaniu dotychczasowego wynagrodzenia. W Belgii pracownicy mogą korzystać z systemu 4/10, czyli pracy 4 dni w tygodniu po 10 godzin.

W Polsce projekt ustawy o skróceniu tygodnia pracy do 35 godzin został złożony już w 2022 roku przez posłów partii Razem, jednak nie był dalej procedowany.

Ministerstwo wskazało, że obecnie rozważane jest wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy lub skrócenie czasu pracy z przeciętnie 40-godzinnego do 35-godzinnego. Resort zastanawia się też nad skróceniem czasu pracy dla emerytów, co miałoby sprzyjać aktywizacji osób starszych na rynku pracy poprzez zagwarantowanie im dłuższego odpoczynku.

 

Przedsiębiorcy oraz zleceniobiorcy, którzy podlegają ubezpieczeniu chorobowemu nie mają prawa do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, ale mają prawo do pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres równoważny temu urlopowi, co jest zgodne z art. 29a ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Artykuł 180[2] § 4 Kodeksu pracy stanowi, że uzupełniający urlop macierzyński jest udzielany jednorazowo na wniosek składany w postaci papierowej lub elektronicznej przez pracownicę albo pracownika, w terminie nie krótszym niż 21 dni przed zakończeniem korzystania z urlopu macierzyńskiego. Jednak termin ten nie obowiązuje zleceniobiorców i przedsiębiorców, do których nie są stosowane przepisy Kodeksu pracy. Powstało w związku z tym pytanie, w jakim terminie ubezpieczony niebędący pracownikiem musi złożyć wniosek o zasiłek macierzyński za okres odpowiadający uzupełniającemu urlopowi macierzyńskiemu, aby zasiłek ten otrzymać?

Zgodnie ze stanowiskiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 7 kwietnia 2025 r. przedsiębiorca lub zleceniobiorca powinien złożyć wniosek o zasiłek macierzyński najpóźniej w ostatnim dniu pobierania zasiłku za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Termin złożenia wniosku wynika z przepisów Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 8 grudnia 2015 r. w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków  (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 343).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreślił też w swoim stanowisku, że przedsiębiorcy i zleceniobiorcy muszą skorzystać z zasiłku macierzyńskiego za okres równoważny uzupełniającemu urlopowi macierzyńskiemu bezpośrednio po okresie korzystania z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający urlopowi macierzyńskiemu. Pomiędzy zakończeniem okresu, na który przysługiwał zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego (albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego), a rozpoczęciem okresu zasiłku macierzyńskiego za okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego nie może wystąpić przerwa.