Zarówno rodzice biologiczni, jaki i rodzice zastępczy oraz rodzice adopcyjni mają takie same uprawnienia odnośnie urlopów związanych z macierzyństwem. Rodzicom niebiologicznym przysługuje prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego; prawo to nie dotyczy natomiast rodziny zastępczej zawodowej. W przypadku rodziców adopcyjnych prawo do urlopu powstaje w momencie, gdy rodzic wystąpi z wnioskiem o przysposobienie do sądu opiekuńczego, a dziecko zostanie przekazane mu pod opiekę, natomiast w przypadku rodzica zastępczego w momencie gdy dziecko zostaje umieszczone pod jego opieką na mocy odpowiedniego postanowienia sądu opiekuńczego. Postanowienie sądu musi zostać dołączone do wniosku o urlop pracownika.
Dokumenty, które muszą być dołączone do wniosku są wskazane w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 8 maja 2023 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz.U. z 2023 r. poz. poz. 937)
Przepisy Kodeksu pracy nie dają równie jasnej odpowiedzi, w jaki sposób formalnie zakończyć urlop pracownika – rodzica zastępczego w sytuacji, gdy dziecko na podstawie decyzji sądu opiekuńczego wraca pod opiekę rodziców biologicznych, a także w jaki sposób należy poinformować o tym fakcie pracodawcę?
Odpowiedzi na powyższe pytania udzieliło Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w stanowisku z 26 lipca 2023 r. w sprawie zakończenia urlopów związanych z macierzyństwem przez pracownika – rodzica zastępczego, w którym potwierdziło że:
– jeżeli w trakcie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego pracownik zaprzestaje np. w następstwie decyzji sądu opiekuńczego faktycznego sprawowania opieki nad dzieckiem, to data przekazania dziecka rodzicom biologicznym przerywa lub kończy korzystanie przez pracownika z tego urlopu;
– pracownik powinien przekazać pracodawcy kopię postanowienia sądu opiekuńczego, na podstawie którego przestał sprawować opiekę nad dzieckiem, czyli przy dokumentowaniu sytuacji należy posłużyć się analogicznymi rodzajowo dokumentami jak w momencie występowania o urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego.
