Główny Inspektorat Pracy w dniu 22 lutego 2024 roku wydał stanowisko (UNP:GIP-2448686, GIP-GBI.0701.3.2024.3) odpowiadając na pytanie czy pracownik niepełnosprawny, który na pracę w godzinach nadliczbowych otrzymał zgodę lekarza medycyny pracy, może sam wycofać zgodę i nie pracować w nadgodzinach, czy musi mieć kolejne orzeczenie lekarskie.

Praca w nadgodzinach pracownika niepełnosprawnego wymaga spełnienia dwóch warunków, czyli wniosku pracownika oraz zgody lekarza medycyny pracy lub wyjątkowo wyjątkowo lekarza prowadzącego pracownika. Ustawa z 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Z 2024 r, poz. 44) nie zawiera przepisów wskazujących, że pracownik posiadający orzeczenie o stopniu niepełnosprawności musi informować pracodawcę o posiadanym orzeczeniu. Dodatkowo korzystanie z z uprawnień pracowniczych przyznanych ww. ustawą jest przywilejem, a nie obowiązkiem pracownika, natomiast pracodawca, którego pracownik poinformuje o posiadanym orzeczeniu musi je uwzględnić planując pracę dla takiego pracownika.

Główny Inspektorat Pracy po stronie pracownika

GIP w swoim stanowisku (które okazało się bardzo propracownicze) wskazał, że to pracownik sam decyduje, czy chce odbyć badania mające na celu ocenę jego stanu zdrowia pod kątem dodatkowego obciążenia, jakim są nadgodziny. Nie ma przeszkód, by zgoda została przez pracownika wycofana w dowolnym momencie – przed wizytą lekarską lub po jej odbyciu i uzyskaniu zgody na wykonywanie pracy w godzinach nadliczbowych, a pracodawca jest zobowiązany do uwzględnienia wniosku pracownika. Ponieważ jest to uprawnienie pracownicze, to wycofanie zgody może nastąpić w każdym momencie i nie jest potrzebna w tym celu dodatkowa wizyta lekarska.

Ponieważ przepisy nie określają ani formy, ani postaci dokumentu, jakim jest wniosek pracownika, to w praktyce jest on najczęściej ustny i wielu pracodawców nie przechowuje w aktach osobowych wniosku papierowego czy elektronicznego. Dla celów dowodowych dobrą praktyką byłoby posiadanie wniosku w dokumentacji pracownika i ewentualnie kolejnego dokumentu stanowiącego wycofanie pierwszego wniosku.

O planowaniu i rozliczaniu nadgodzin (również pracowników niepełnosprawnych) możecie się dowiedzieć więcej na majowym szkoleniu Czas pracy od podstaw.