Stop nielegalnemu zatrudnieniu – konferencja o rozwiązaniach prawnych przyjętych w Polskim Ładzie

Podczas konferencji „Stop nielegalnemu zatrudnianiu i płaceniu pod stołem” wiceminister finansów Jan Sarnowski, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Gertruda Uścińska i zastępca Głównego Inspektora Pracy Jarosław Leśniewski opowiadali o rozwiązaniach prawnych przyjętych w podatkowym Polskim Ładzie. Przepisy obowiązywać mają od początku przyszłego roku.

Nowe przepisy ograniczyć mają proceder zatrudniania pracowników „na czarno” oraz wypłacania części wynagrodzenia „pod stołem”. Do tej pory obowiązek zapłacenia zaległego podatku od wynagrodzenia wypłaconego na czarno lub pod stołem spoczywał na pracowniku. Według nowych przepisów płacić będzie pracodawca, obciążony także dodatkowym podatkiem od każdego miesiąca nielegalnego zatrudnienia.

W 2021 roku Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) przeprowadziła ponad 54 tys. kontroli, z których 11,5 tys. dotyczyło legalności zatrudnienia. Niemal połowa z nich wykazała nieprawidłowości. PIP zapowiada większe kontrole w 2022 roku, a walka z pracą na czarno i płaceniem pod stołem ma być bardziej wzmożona i efektywna.

Więcej informacji znaleźć można na stronie Ministerstwa Finansów: https://www.gov.pl/web/finanse/stop-nielegalnemu-zatrudnieniu-i-placeniu-pod-stolem

Wypalenie zawodowe – pole do nadużyć

Od 1 stycznia 2022 roku pracownik będzie mógł otrzymać zwolnienie lekarskie na wypalenie zawodowe. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wpisała je do dziesiątej edycji Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD (ang. International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems), uznając je za chorobę.

Wypalenie zawodowe to długotrwały proces, na który wpływ mają stres, praca po godzinach, brak satysfakcji z zajmowanego stanowiska, niezadowalające wynagrodzenie, trudności z osiąganiem postawionych sobie celów i przewlekłe zmęczenie. To także przyczyna narastającego poczucia braku motywacji i niechęci do pracy. Angelika Blicharz, head of people & culture w firmie uPacjenta zauważa też, że skutki choroby odczuwalne są nie tylko dla pracownika, ale również dla jego bliskich, współpracowników i pracodawcy. Z badania przeprowadzonego w lipcu 2020 r. przez instytut ARC Rynek i Opinia, we współpracy z Randstad wynika, że jedna trzecia (31 proc.) pracowników umysłowych w Polsce uważa się za wypalonych zawodowo.

Wypalenie zawodowe jest problemem zarówno pracownika, jak i pracodawcy. Cierpiący na tę chorobę pracownicy nie tylko są mniej wydajni. Mogą wywierać negatywny wpływ na cały zespół, tym samym zwiększając szanse na wystąpienie podobnego problemu u innych osób.

Chociaż wpisanie wypalenia zawodowego do klasyfikacji chorób to istotny krok na drodze do zadbania o zdrowie i komfort psychiczny pracowników, wielu ekspertów zwraca uwagę na możliwość nadużywania zwolnień lekarskich. Mikołaj Zając, prezes zajmującej się problematyką absencji chorobowych firmy Conperio przypomina, że zaburzenia nie wolno bagatelizować, zwraca jednak uwagę na ogromne prawdopodobieństwo wykorzystania nowych przepisów do korzystania z nieprawidłowych zwolnień lekarskich.

 

Państwowa Inspekcja Pracy przedstawiła program na rok 2022 i lata następne

Na posiedzeniu Sejmowej Komisji do Spraw Kontroli Państwowej 14 grudnia 2021 przyjęto informację Głównego Inspektora Pracy, Katarzyny Łażewska-Hrycko, o programie działania PIP w roku 2022 oraz na lata 2022-2024.

Łażewska-Hrycko podkreślała, że przedstawiony dokument ma być odpowiedzią na wyzwania rzucane przez pandemiczną rzeczywistość i zmieniające się otoczenie społeczno-gospodarcze.

Program PIP uwzględnia w szczególności:

  • Uwagi i zalecenia formułowane przez Radę Ochrony Pracy oraz komisje sejmowe;
  • Wyniki dotychczasowej działalności kontrolno-nadzorczej i prewencyjnej;
  • Dane statystyki publicznej w zakresie wypadków przy pracy oraz osób pracujących w warunkach zagrożenia czynnikami środowiska pracy;
  • Plany działania Komitetu Wyższych Inspektorów Pracy (SLIC) i Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy.

Z pełną treścią dokumentu zapoznać można się na stronie Państwowej Inspekcji Pracy: https://www.pip.gov.pl/pl/f/v/250420/Program%20dzialania%20PIP.pdf

27 grudnia nie będzie dniem wolnym od pracy

Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego nowym świętem państwowym – Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę 23 listopada w budynku Hotelu Bazar w Poznaniu, gdzie w 1918 roku Ignacy Paderewski wygłosił przemówienie będące zapalnikiem dla wybuchu zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego nie będzie jednak dniem wolnym od pracy. Ma to znaczenie dla obliczania terminów np. płatności za faktury. W 2021 roku zostały więc tylko dwa dni, które w świetle przepisów są dniami wolnymi od pracy. Są to 25 grudnia i 26 grudnia – pierwszy dzień i drugi dzień Bożego Narodzenia.

Więcej o nowo ustanowionym święcie przeczytać można na stronie Instytutu Pamięci Narodowej:https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/154882,27-grudnia-Narodowym-Dniem-Zwycieskiego-Powstania-Wielkopolskiego-Prezydent-RP-A.html

Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców

Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach ma rozszerzyć okoliczności niewymagające zmian ani wydawania nowych zezwoleń, nawet, jeśli zmieni się nazwa stanowiska, na którym cudzoziemiec pracuje, albo wymiar czasu jego pracy zwiększy się przy proporcjonalnym wzroście wynagrodzenia. Ci, którzy zamierzają wykonywać pracę u przedsiębiorców prowadzących działalność o szczególnym znaczeniu strategicznym dla polskiej gospodarki dostaną zezwolenia szybciej, a okres zezwolenia na pracę sezonową wydłuży się do 24 miesięcy.

Nowelizacja zakłada również ułatwienie wnioskowania o Kartę Polaka – warunkiem otrzymania dokumentu stanie się Karta Polaka rodzica lub jednego z dziadków wnioskodawcy. Wprowadzony zostanie też przepis do ustawy o repatriacji upoważniający Radę Ministrów do określenia w rozporządzeniu jednostek administracyjnych wchodzących w skład azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej, których mieszkańcom może być wydana wiza krajowa w celu repatriacji.

Sejm przyjął część senackich poprawek. Nowe przepisy zaczną obowiązywać 14 dni po ogłoszeniu ustawy, oczekującej obecnie na podpis prezydenta.

 

Zasiłek opiekuńczy na czas nauki zdalnej

ZUS poinformował o przyznaniu dodatkowego zasiłku opiekuńczego na czas sprawowania opieki nad dzieckiem lub osobą niepełnosprawną w związku z wprowadzeniem nauki zdalnej w szkołach podstawowych i średnich od 20 grudnia 2021 r. do 9 stycznia 2022 roku. Przysługuje on rodzicom lub opiekunom dzieci:

  • do 8 lat,
  • do 16 lat, które mają orzeczenie o niepełnosprawności,
  • do 18 lat, które mają orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
  • do 24 lat, które mają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

Dodatkowy zasiłek  nie przysługuje, jeśli drugi rodzic może zapewnić opiekę dziecku lub osobie niepełnosprawnej, bo np. jest bezrobotny, korzysta z urlopu rodzicielskiego czy urlopu wychowawczego. Dodatkowego zasiłku nie wlicza się do limitu dni zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym przyznawanego na ogólnych zasadach.

Więcej informacji na stronie: https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/1/dodatkowy-zasilek-opiekunczy-na-czas-nauki-zdalnej/4327213

Wcześniejsza wypłata wynagrodzenia – najnowsze stanowisko GIP

Zmiany związane w wprowadzeniem od 1 stycznia 2022 przepisów Nowego Ładu wymagają zmian w systemach kadrowo-płacowych, a zbliżający się okres świąteczny skłania niektórych pracodawców do rozważenia wypłat grudniowych dla pracowników jeszcze w 2021 roku. Zgodnie z najnowszym stanowiskiem Głównego Inspektoratu Pracy z 15 listopada 2021 wypłacenie pracownikom wynagrodzenia jeszcze w 2021 roku  zamiast w styczniu 2022 r. nie jest wykroczeniem (stanowisko GIP-GBI.0701.119.2021.3). GIP w  przyjął, że w takiej sytuacji nie dojdzie do popełnienia wykroczenia, gdyż wykroczeniem jest wypłata po terminie, a nie przed nim. Skutki podatkowe z kolei nie wpływają na ocenę wykroczenia.

 

Świadectwa pracy i świadectwa szkolne w aktach osobowych

MRiPS udzieliło w swoim stanowisku z 14 października 2021 odpowiedzi na pytanie, do której części akt osobowych należy wpinać świadectwa pracy oraz świadectwa szkolne. Według resortu zależy to od tego, w jakim celu pracownik dostarczył wymienione dokumenty. Oświadczenia i dokumenty zgromadzone w związku z ubieganiem się o zatrudnienie włącza się do części A akt osobowych. Wszystkie te, które związane są z nawiązanym stosunkiem pracy i przebiegiem zatrudnienia, wpięte są natomiast do części B.

Jeśli pracodawca prowadzi nabór na stanowisko wymagające konkretnych kwalifikacji, i w celu wyboru najlepszego kandydata żąda przedstawienia informacji o wykształceniu, kwalifikacjach zawodowych i dotychczasowego doświadczenia, to na etapie rekrutacji gromadzi odpisy dokumentów i odpisy wpina do części A.

konferencja

Jeśli jednak pracodawca prowadzi nabór na stanowisko niewymagające szczególnych umiejętności, nie ma prawa przetwarzać danych o wykształceniu oraz doświadczeniu zawodowym kandydata. Może jednak, już po nawiązaniu stosunku pracy, domagać się dostarczenia przez pracownika takich dokumentów, jeśli na przykład będzie to konieczne w celu ustalenia stażu urlopowego. W tym przypadku odpisy dokumentów lub kopie tychże wpięte zostają do części B akt osobowych.

Resort rodziny (obejmujący dział prawa pracy) podaje, że dokumenty takie jak świadectwa szkolne i świadectwa pracy z poprzednich miejsc pracy pracownika, których przetwarzanie przez pracodawcę nie jest dozwolone na etapie ubiegania się o zatrudnienie, a których przetwarzanie byłoby niezbędne po zakończeniu procesu rekrutacji, tj. już w czasie trwania zatrudnienia (po nawiązaniu stosunku pracy) do celów ustalenia pracownikowi określonych uprawnień lub świadczeń w ramach tego zatrudnienia nie dotyczą ani nawiązania stosunku pracy, ani wprost przebiegu zatrudnienia pracownika w ramach trwającego stosunku pracy.

Sygnaliści – nowe obowiązki pracodawców – bezpłatny webinar

Zapraszamy na bezpłatny webinar w dniu 17 grudnia (w godzinach 12-14), na którym Panowie Łukasz Prasołek oraz Mirosław Gumularz – specjalista od spraw RODO opowiedzą o konsekwencjach wprowadzenia w życie dyrektywy o ochronie sygnalistów. Webinar organizujemy w przeddzień planowanego wejścia w życie nowych przepisów, i kierujemy go przede wszystkim do specjalistów z działu HR, Inspektorów Ochrony Danych, specjalistów z zakresu compliance (Compliance Officer) oraz innych osób odpowiedzialnych za wdrożenie w imieniu organizacji rozwiązań prawnych związanych z ochroną sygnalistów.

Zapisów można dokonywać na stronie: https://praktyczneszkolenia.com/event/sygnalisci-nowe-obowiazki-pracodawcow-2/

Dziękujemy za zgłoszenie!

Skontaktujemy się z Tobą, aby ustalić szczegóły.