W jakim miejscu może być wykonywana praca zdalna?
Zgodnie z nową definicją pracy zdalnej miejsce pracy musi być wskazane przez pracownika i każdorazowo uzgodnione z pracodawcą. Może być nim miejsce zamieszkania pracownika, ale również inne miejsca, na które pracodawca wyrazi zgodę. Przemawia za tym zwrot „w tym”, który został wykorzystany w przepisie wprowadzanym do Kodeksu pracy.
Czy w uzgodnieniu wdrażającym pracę zdalną musi być ujęty konkretny adres?
Nie, jeśli będzie to adres zamieszkania pracownika, który jest znany pracodawcy, gdyż wynika on z systemu kadrowo-płacowego i kwestionariuszy personalnych, znajdujących się w aktach osobowych. W takim przypadku w rubryce dotyczącej miejsca pracy można wpisać: „adres zamieszkania pracownika, zgodnie z aktami osobowymi”. Powyższe działanie pozwoli nie aneksować umowy o pracę za każdym razem, gdy pracownik będzie się przeprowadzał.
Warto jednak od razu przyjąć zasadę, że zmiana miejsca zamieszkania nie będzie wymagała co prawda kolejnego uzgodnienia w zakresie miejsca pracy zdalnej, ale nie zwalnia to pracownika z obowiązku złożenia oświadczenia z zakresu BHP dotyczącego stanowiska pracy zdalnej w nowym miejscu pracy. Takie zobowiązanie warto ująć od razu w umowie o pracę.
Kiedy miejsce pracy zdalnej może być inne niż miejsce zamieszkania?
Zawsze, gdy pracownik wskaże takie miejsce i zyska ono akceptację pracodawcy. Co ważne, pracodawca nie ma podstaw prawnych do weryfikowania, czy pracownik ma odpowiedni tytuł prawny do dysponowania danym lokalem. Miejscem takim może być dom rodzinny pracownika, mieszkanie narzeczonej, czy brata lub kolegi, jeśli będzie on posiadał w tych miejscach stanowisko pracy zgodne z przepisami BHP.
Czy można wykonywać pracę zdalną z hotelu?
Teoretycznie nie ma zakazu, ale za odpowiedzią odmowną mogą w tym przypadku przemawiać kwestie związane z BHP i ochroną danych osobowych. W tym drugim przypadku problemem będzie zwłaszcza korzystanie z otwartej sieci hotelowego Internetu, czy zabezpieczenie narzędzi pracy i dokumentów w ciągu dnia np. przed personelem sprzątającym. Z kolei z punktu widzenia BHP należy stwierdzić, że warunkiem niezbędnym do wykonywania pracy w hotelu jest odpowiednie stanowisko pracy, spełniające wymagania ergonomii. W takim przypadku również konieczne będzie złożenie oświadczenia przez pracownika, że jego stanowisko pracy w miejscu uzgodnionym z pracodawcą spełnia wymagania BHP.
Czy można mieć kilka miejsc pracy zdalnej?
Tak i mogą być one od razu uzgodnione przy wprowadzaniu pracy zdalnej. W tym przypadku ważne będzie jednak, czy będą to miejsca, w których praca może być wykonywana zamiennie, czy też okres roku będzie podzielony na odcinki, w trakcie których praca będzie wykonywana okresowo, np. przez 9 miesięcy w roku w miejscu zamieszkania pracownika, a przez kolejne 3 miesiące na działce na Kaszubach. Oczywiście w każdym miejscu wykonywania pracy zdalnej musi być odpowiednie stanowisko pracy, zgodne z wymaganiami wynikającymi z przepisów BHP.
Czy miejsce pracy zdalnej może znajdować się za granicą?
Tak, o ile pracodawca wyrazi na to zgodę. W tym zakresie należy jednak ustalić administracyjne zasady wykonywania pracy przez cudzoziemców w danym kraju, gdyż może się okazać, że istnieje obowiązek zgłoszeniowy do jakiegoś urzędu lokalnego. Ponadto należy zweryfikować obowiązki podatkowe i z zakresu ubezpieczeń społecznych, co będzie miało znaczenie zwłaszcza przy dłuższych okresach świadczenia pracy z zagranicy.
Nie jest również wykluczone, że pracownik będzie wykonywał pracę mieszkając na stałe za granicą.
Czy konieczne jest uzgodnienie miejsca pracy zdalnej, jeśli u danego pracodawcy jest ona wykonywana jedynie okazjonalnie?
Nie, praca zdalna okazjonalna nie wymaga dokonywania uzgodnienia z pracodawcą, gdyż jest uprawnieniem ustawowym, tak więc w jej przypadku nie dochodzi do określania miejsca pracy zdalnej.
Łukasz Prasołek
