Nasz najnowszy newsletter, poświęcony w całości projektowi nowej ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców jest już rozsyłany do klientów. Zapraszamy do zapisów – gwarantujemy comiesięczną dawkę wiedzy!

Uchodźcy z Ukrainy będą mogli dłużej pozostać w krajach Unii Europejskiej i na unijnym rynku pracy – taką decyzję podjęła Komisja Europejska. Dyrektywa, z której korzysta ponad 4,2 miliona obywateli Ukrainy, zapewnia potrzebującym m.in. wsparcie w dostępie do edukacji, rynku pracy i opieki zdrowotnej.

Decyzja ta ma przynieść skutki długofalowe – zapewnić uchodźcom z Ukrainy poczucie stabilności i bezpieczeństwa, co bezpośrednio przekłada się na rozwój zawodowy i wyższe zarobki, a więc i na aktywizację zawodową.  Zgodnie z najnowszym raportem EWL 48% pracujących w Polsce uchodźców z Ukrainy zamierza pozostać w naszym kraju na dłużej, co najmniej przez rok po zakończeniu wojny, a 22% respondentów planuje wrócić do ojczyzny jak najszybciej.

Przypominamy: według dotychczasowych przepisów obywatele Ukrainy, którzy od 24 lutego 2022 roku przekroczyli granicę z jednym z krajów UE, mogli legalnie mieszkać i pracować na terytorium tego kraju przez 18 miesięcy, to jest do sierpnia 2023 roku. Decyzją Komisji Europejskiej dyrektywa o ochronie tymczasowej dla ukraińskich uchodźców w Unii Europejskiej przedłużona została co najmniej do marca 2024 roku.

https://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2022/03/04/ukraine-council-introduces-temporary-protection-for-persons-fleeing-the-war/

Projekt rozporządzenia w sprawie używania samochodów osobowych, motocykli, motorowerów niebędących własnością pracodawcy w celu realizacji przez pracownika czynności służbowych, przygotowany przez Ministra Infrastruktury zakłada zmiany w zamrożonych od piętnastu lat wysokościach stawek kilometrówki. Maksymalne koszty używania pojazdów do celów służbowych, które pokrywa pracodawca miałyby zgodnie z projektem wynosić dla samochodu osobowego o pojemności skokowej silnika do 900 cm3 – 0,89 zł , a dla pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm3 – 1,038 zł.

Dla motocykla stawka miałaby wynieść 0,69 zł, a dla dla motoroweru – 0,42 zł.

Z projektem można zapoznać się na stronie: https://legislacja.gov.pl/projekt/12365200/katalog/12919564

Ustalając podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego i zasiłków oprócz wynagrodzenia zasadniczego przyjmuje się również inne składniki wynagrodzenia pod warunkiem, że stanowią one podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe, a pracownik nie zachowywał do nich prawa w okresie pobierania tych świadczeń zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu i nie były wypłacane za okres ich pobierania.

Odnośnie drugiego warunku powstaje pytanie, czy należy w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego uwzględniać nadwyżkę diety z tytułu krajowej podróży służbowej, gdy jest ona wyższa niż wynika to z rozporządzenia z 29 stycznia 2013 r w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20130000167&type=2)?  Jak postąpić w przypadku pieniężnego świadczenia w postaci talonu żywieniowego na mięso, jeśli otrzymanie talonu o określonej wartości zgodnie z przepisami płacowymi jest uzależnione od okresu przepracowanego w danym miesiącu, a pracownik chorował lub przebywał na urlopie wypoczynkowym?

Zgodnie ze stanowiskiem ZUS z 10 sierpnia 2022 roku:

„(…) Nadwyżka diety z tytułu podróży służbowej jest składnikiem wynagrodzenia przysługującym za dni pobytu pracownika w delegacji służbowej (za dni świadczonej pracy), dlatego też powinna być uwzględniana przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego. Składnik ten należy uwzględnić w kwocie faktycznie wypłaconej pracownikowi za okres, z którego wynagrodzenie stanowi podstawę wymiaru zasiłku chorobowego.”

„(…) Przepisy regulaminu wynagradzania regulują, że wartość talonu jest uzależniona od okresu przepracowanego w danym miesiącu. Składnik ten jest niższy w razie absencji chorobowej lub urlopu wypoczynkowego pracownika, a tym samym wartość talonu żywieniowego na mięso i wędliny ulega zmniejszeniu z powodu usprawiedliwionej nieobecności w pracy, w związku z tym podlega on uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku. Jeżeli, wartość pieniężna talonu żywieniowego jest za okres absencji pracownika obniżana proporcjonalnie do okresu tej absencji uwzględnia się ją w podstawie wymiaru zasiłku po uprzednim uzupełnieniu (do pełnej miesięcznej kwoty). Natomiast jeżeli zmniejszenie tego składnika wynagrodzenia nie następuje w sposób proporcjonalny do okresu nieobecności, ten składnik wynagrodzenia podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku w kwocie faktycznie wypłaconej, bez uzupełniania (…)”.

Ustawa o obronie ojczyzny wprowadziła nowe formy służby wojskowej, wśród których jest między innymi służba w ramach aktywnej rezerwy. Zgłaszać się do niej mogą osoby, które złożyły przysięgę wojskową i nie pełnią innego rodzaju służby wojskowej, oraz nie ukończyły 55 roku życia, a w przypadku posiadanego stopnia podoficerskiego lub oficerskiego 63 roku życia.

Służba może być pełniona na kilka sposobów:

• jednorazowo raz na kwartał przez co najmniej 2 dni w czasie wolnym od pracy, oraz jednorazowo przez 14 dni, co najmniej raz na 3 lata;
• w trybie natychmiastowego stawiennictwa;
• w określonych dniach przez dowódcę jednostki wojskowej;
• w inne dni, stosownie do potrzeb Sił Zbrojnych (na swój wniosek lub po ich uzgodnieniu)

Zgłoszenie pracownika do służby w ramach aktywnej rezerwy oznacza, że pracodawca musi mu udzielić bezpłatnego urlopu na czas trwania służby, w trakcie którego pracownik zachowuje wszystkie uprawnienia wynikające ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia. W sytuacji, gdy pracownik miał zaplanowany urlop wypoczynkowy w terminie, w którym został powołany do służby, albo nie wykorzysta części urlopu z tego powodu, to pracodawca ma obowiązek przesunąć mu go na późniejszy termin.

Pracodawca może otrzymać świadczenie pieniężne za dni, w których pracownik pełni służbę w aktywnej rezerwie, które jest wypłacane na podstawie wniosku składanego do szefa wojskowego centrum rekrutacji. Świadczenie takie nie obejmuje kosztów wynagrodzenia poniesionych przez pracodawcę z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony nowego pracownika celem zastępstwa żołnierza wojskowej służby terytorialnej lub zlecenia jego pracy innemu pracownikowi, ani kwoty odprawy.

Pierwsi żołnierze aktywnej rezerwy mają pojawić się w WOT już pod koniec października 2022.

https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/001772#4

W 2023 roku rusza automatyczny zapis do Pracowniczych Planów Kapitałowych. Autozapisem mają zostać objęte wszystkie osoby w wieku od 18 do 54 lat, czyli również te osoby, które zrezygnowały wcześniej z przystąpienia do PPK, a także osoby, które zapisały się do programu, ale później złożyły deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat.

Na pracodawców autozapis nakłada dwa obowiązki:

• do końca lutego 2023 roku będą musieli poinformować wszystkich pracowników, którzy zrezygnowali z uczestnictwa w PPK, że od 1 kwietnia 2023 będą znowu należeli do PPK,
• od 1 kwietnia 2023 roku będą musieli zacząć naliczanie wpłat do PPK.

Osoby, które będą chciały zrezygnować z uczestnictwa w PPK będą musiały od marca 2023 roku złożyć stosowną deklarację o rezygnacji. Wcześniejsze złożenie deklaracji o rezygnacji (np. w styczniu 2023) będzie nieskuteczne.

Autozapis odbędzie się po raz pierwszy w przyszłym roku, a następnie będzie miał miejsce co 4 lata.

Poradnik dotyczący autozpaisu można przeczytać na stronie: https://www.mojeppk.pl/aktualnosci/ppk-w-praktyce-autozapis.html

Na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawiły się pod koniec września projekty rozporządzeń Ministra Rodziny i Polityki Społecznej zmieniające dwa rozporządzenia dotyczące zatrudniania cudzoziemców. Zmiana ma dotyczyć rozporządzenia w sprawie państw, do których obywateli stosuje się niektóre przepisy dotyczące zezwolenia na pracę sezonową oraz przepisy dotyczące oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, a także rozporządzenia w sprawie określenia przypadków, w których zezwolenie na pracę cudzoziemca jest wydawane bez względu na szczegółowe warunki wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców.

Zmiany związane są z wprowadzonymi przez MSWiA ograniczeniami dotyczącymi przekraczania granicy Polski przez obywateli federacji Rosyjskiej, i mają na celu zniesienie ułatwień w zakresie dostępu obywateli Federacji Rosyjskiej do polskiego rynku pracy. Wobec obywateli Federacji Rosyjskiej zastosowania miałyby ogólne zasady dostępu cudzoziemców do rynku pracy.

Z projektami rozporządzeń można zapoznać się na stronach:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12364717/katalog/12915748#12915748

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12364718/katalog/12915791#12915791

W związku z licznymi wątpliwościami pracodawców, w którym miejscu przechowywać w aktach dokumenty uzgadniające miejsce wykonywania pracy zdalnej czy np. wniosek pracownika o pracę zdalną, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej poinformowało, że “(…) przepisy nie określają, miejsca przechowywania wniosków pracownika o wykonywanie pracy zdalnej. Niemniej w opinii resortu dokumenty takie powinny być umieszczane i przechowywane w części B akt osobowych pracownika, którego wnioski te dotyczą, jako związane z przebiegiem jego zatrudnienia.”

Dla przypomnienia w części B zgodnie z paragrafem 3 Rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z dnia 10 grudnia 2018 r. w sprawie dokumentacji pracowniczej (Dz.U. z 2018 r., poz. 2369) powinny się znaleźć:

• umowa o pracę,
• oświadczenia lub dokumenty dotyczące danych osobowych, gromadzone w związku z nawiązaniem stosunku pracy,
• zakres czynności (zakres obowiązków),
• potwierdzenia zapoznania się m.in. z regulaminem pracy, otrzymaniem informacji o warunkach zatrudnienia,
• dokumenty dotyczące powierzenia pracownikowi mienia z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się
• dokumenty związane z podnoszeniem przez pracownika kwalifikacji zawodowych,
• potwierdzenie zapoznania się przez pracownika z treścią regulaminu pracy, z przepisami BHP,
• oświadczenia dotyczące wypowiedzenia pracownikowi warunków umowy o pracę lub zmiany tych warunków w innym trybie,
• dokumenty związane z przyznaniem pracownikowi nagrody lub wyróżnienia,
• dokumenty dotyczące przeszkolenia pracownika z przepisów BHP,
• dokumenty związane z ubieganiem się i korzystaniem przez pracownika z urlopu macierzyńskiego,
• urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego, urlopu ojcowskiego lub urlopu wychowawczego,
• dokumenty związane z udzielaniem urlopu bezpłatnego,
• skierowania na badania lekarskie i orzeczenia lekarskie dotyczące wstępnych badań lekarskich,
• okresowych i kontrolnych badań lekarskich,
• dokumenty dotyczące wykonywania pracy w formie telepracy.

Od 1 lipca 2022 roku, zgodnie z zapisami ustawy z 9 czerwca 2022 o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania oraz prokurenci, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym, z wyłączeniem osób uzyskujących przychody, o których mowa w art. 13 pkt 5 lub 6 ww. ustawy, których roczne wynagrodzenie z tego tytułu nie przekracza kwoty 6.000 zł.

W przypadku osób uzyskujących przychody, o których mowa w ww. artykule obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego powstaje z dniem, w którym wynagrodzenie przekroczy w roku kalendarzowym kwotę 6.000 zł. W związku z tym powstaje pytanie, czy w sytuacji, gdy osoba została powołana do pełnienia kilku funkcji u różnych płatników  należy wziąć pod uwagę łączną kwotę przychodów ze wszystkich źródeł u wszystkich płatników, czy każdy płatnik ustala go odrębnie?

Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Zdrowia z 18 sierpnia 2022 roku: “(…) Moment powstania obowiązku składkowego (…) w sytuacji otrzymywania wynagrodzenia z tytułu powołania od więcej niż jednego płatnika wynika z art. 82 ust. 2 ustawy. W myśl tego przepisu, gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego (…) ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie. Oznacza to, że od wypłacanego wynagrodzenia z tytułu powołania do pełnienia funkcji, płatnik ustala obowiązek składkowy w momencie, gdy wypłacane przez niego wynagrodzenie (lub suma wynagrodzeń w przypadku powołania do pełnienia więcej niż jednej funkcji u danego płatnika) przekroczy kwotę 6000 zł. Wynagrodzenie otrzymywane z tytułu powołania od innego płatnika jest neutralne dla ustalenia obowiązku składkowego. (…).”.