W związku z wojną w Ukrainie i dużym napływem do Polski uchodźców Ministerstwo Spraw wewnętrznych i Administracji przedłożyło projekt ustawy zapewniającej doraźną podstawę prawną do legalnego pobytu cudzoziemcom, w szczególności posiadającym obywatelstwo Ukrainy. W projekcie proponowane są rozwiązania między innymi następujących kwestii:

•  zasady powierzenia pracy obywatelom Ukrainy, przebywającym legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• szczególne zasady przedłużania okresów legalnego pobytu obywateli Ukrainy oraz wydanych im przez organy polskie dokumentów dotyczących uprawnień w zakresie wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• uprawnień obywateli polskich i obywateli Ukrainy będących studentami, nauczycielami akademickimi lub pracownikami naukowymi wjeżdżającymi z terytorium Ukrainy;
• zasady organizacji i funkcjonowania uczelni w związku z zapewnianiem miejsc na studiach dla obywateli Ukrainy.

Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to I kwartał 2022 roku.

Więcej szczegółów znajduje się na stronie https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-pomocy-obywatelom-ukrainy-w-zwiazku-z-konfliktem-zbrojnym-na-terytorium-tego-panstwa

Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wydał 21 lutego kolejne stanowisko na temat stosowania przepisów dotyczących ustalania prawa i wysokości świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa w okresie przejściowym, tj. na przełomie 2021 i 2022 roku. Tym razem padły odpowiedzi na poniższe pytania:

Czy w sytuacji, gdy ubezpieczony wykorzystał okres zasiłkowy w pełnym wymiarze 182 dni, nie wrócił do pracy, ponieważ zawnioskował o urlop bezpłatny w wymiarze 65 dni, a bezpośrednio po urlopie jest niezdolny do pracy z powodu choroby należy otworzyć nowy okres zasiłkowy z powodu przerwy między zwolnieniami ponad 60 dni?

Zgodnie z odpowiedzią ZUS „(…) od 1 stycznia 2022 r. do jednego okresu zasiłkowego wlicza się okresy poprzednich niezdolności do pracy, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni. (…) w razie wątpliwości, czy w przerwie w niezdolności do pracy zarówno trwającej do 60 dni, jak i dłużej niż 60 dni, ubezpieczony odzyskał zdolność do pracy, płatnik powinien wszcząć postępowanie wyjaśniające (…). Jeżeli okaże się, że między okresami orzeczonych niezdolności do pracy ubezpieczony nie odzyskał zdolności do pracy, okresy niezdolności przypadające przed przerwą i po przerwie powinny być zliczone do jednego okresu zasiłkowego.”

Do jakich świadczeń ma prawo ubezpieczony, który po wykorzystaniu pełnego okresu zasiłkowego 182 dni i 360 dni świadczenia rehabilitacyjnego, powrócił do pracy i został skierowany na kwarantannę lub izolację domową?

„Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 1 i 1a ustawy zasiłkowej (…) osobie odbywającej obowiązkową kwarantannę/izolację w warunkach domowych przysługują świadczenia z tytułu choroby (wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy na podstawie art. 92 Kodeksu pracy i zasiłek chorobowy) na zasadach przewidzianych w ustawie zasiłkowej. (…) ubezpieczonemu po wykorzystaniu pełnego okresu zasiłkowego (182 dni) i 360 dni świadczenia rehabilitacyjnego prawo do świadczeń z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej kwarantanną lub izolacją w warunkach domowych przysługiwać będzie, jeżeli przerwa pomiędzy niezdolnościami przekroczy 60 dni.”

Czy za okres pobytu w szpitalu płatnik wypłaca starą czy nową stawkę zasiłku jeżeli pracownik był niezdolny do pracy od 6 grudnia 2021 r. do 18 stycznia 2022 r., a w okresie tej niezdolności od 5 do 8 stycznia 2022 r. przebywał w szpitalu. Na 31 grudnia 2021 r. ubezpieczony ma prawo do zasiłku chorobowego. W tym przypadku nieprzerwana niezdolność do pracy zaczęła się bowiem w 2021 r., ale sam pobyt w szpitalu przypadł w całości w 2022 r.

„ (…) W związku z tym, że niezdolność do pracy i prawo do zasiłku chorobowego z tego tytułu powstały przed 1 stycznia 2022 r. i trwały nieprzerwanie do 18 stycznia 2022 r., zasiłek chorobowy za cały okres powinien być wypłacony według zasad obowiązujących przed 1 stycznia 2022 r. Zatem zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu od 5 do 8 stycznia 2022 r. powinien być ustalony w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku.”

Z całością stanowiska oraz artykułem ekspertów można zapoznać się w wydaniu Dziennika Gazeta Prawna z dnia 03.03.2022 (nr 43), dodatek “Ubezpieczenia i Świadczenia”

NSA w wyroku z 14 lutego 2022 (sygn. akt II FSK 210/19 ) rozstrzygnął kto ma zapłacić podatek w sytuacji, gdy pracodawca go nie pobrał, bo miał interpretację indywidualną, z której wynikało, że nie musi pobierać daniny. W przedmiotowej sprawie chodziło o odpowiedź na pytanie, czy art. 26a par. 1 ordynacji trzeba stosować w sytuacji, gdy płatnik, wypłacając wynagrodzenie ze stosunku pracy, nie potrącił i nie odprowadził zaliczki na PIT z uwagi na posiadaną interpretację indywidualną, która następnie została zmieniona bądź wygasła.

Z indywidualnej interpretacji, do której zastosował się pracodawca wynikało, że wypłaty przez pracodawcę odszkodowania zgodnie z porozumieniem zawartym z pracownikiem w ramach Programu Dobrowolnych Odejść należy zakwalifikować jako przychód zwolniony z PIT i płatnik nie ma obowiązku pobierać z tytułu ich wypłaty zaliczek na podatek dochodowy. Zaprzeczyło tej interpretacji Ministerstwo Finansów w interpretacji ogólnej z 23 czerwca 2016 r. (nr DD3.8201.1.2016.MCA) wskazując, że świadczenia te nie są jednak objęte zwolnieniem z PIT.

NSA stwierdził, że w sytuacji, gdy płatnik został zwolniony z obowiązku obliczenia, pobrania i wpłaty zaliczki na podatek, w związku z czym zobowiązanie jego w tym zakresie wygasło, nie może być jednocześnie nadal zobowiązany do poboru zaliczki. Oznacza to, że jeśli płatnik wskutek indywidualnej interpretacji podatkowej nie pobrał podatku, a następnie interpretacja została wygaszona, to kończy się odpowiedzialność płatnika. Natomiast podatnik nie jest zwolniony z tej odpowiedzialności. To podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania podatkowe.

Sentencja wyroku: https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/53FD4D1018

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej wprowadza rozporządzenie zmieniające szczegółowe zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W Dzienniku Ustaw (poz. 449) opublikowane zostało rozporządzenie podnoszące kwotę wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe kwoty wartości finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom do spożycia. Od 1 marca 2022 r. kwota ta wynosi 300 zł. Obecna kwota 190 zł miesięcznie pozostaje na niezmienionym poziomie od 2004 roku.

Eksperci Związku Przedsiębiorców i Pracodawców zauważają, że przeciętna cena posiłku w taniej restauracji wynosi aktualnie w Polsce ok. 23 zł, a więc ok. 480 zł miesięcznie. Zdaniem organizacji kwota wyłączenia powinna być nie mniejsza od tej kwoty i liczona przynajmniej od tego poziomu.

Rozporządzenie wchodzi w życie 1 marca 2022 roku.

Z tekstem rozporządzenia można zapoznać się klikając w link: https://www.dziennikustaw.gov.pl/DU/2022/449/D2022000044901.pdf

Na stronach rządowych pojawiła się informacja, że Parlament zakończył pracę nad ustawą wprowadzającą zmiany w Polskim Ładzie, i czeka ona na podpis prezydenta. W ustawie znajdziemy między innymi przeniesienie postanowień rozporządzenia Ministra Finansów z 7 stycznia 2022 r., oraz poszerzenie katalogu podatników, którzy mogą złożyć do płatnika rezygnację ze stosowania wobec nich przedłużonych terminów płatności zaliczek na podatek dochodowy. Teraz taką rezygnację będą mogli złożyć również podatnicy, u których płatnik uwzględnia kwotę wolną w zaliczkach na podatek.

Płatnik będzie też mógł stosować zmniejszenie zaliczki o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek również wtedy, gdy oświadczenie PIT-2 jest składane w trakcie roku podatkowego, a nie tylko przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w danym roku podatkowym.

Więcej szczegółów można znaleźć na stronie: https://www.gov.pl/web/finanse/parlament-zakonczyl-prace-nad-ustawa-wprowadzajaca-korzystne-rozwiazania-w-polskim-ladzie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uchylił interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej, który uznał,  że zwrot wydatków na przejazdy służbowe taksówkami stanowi przychód dla pracownika, i zasugerował, że można korzystać ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a, ale wyłącznie w ściśle określonych przypadkach. Szpital, który wystąpił o wydanie interpretacji wyjaśnił, że zwraca pracownikom w całości koszty związane z delegacją służbową, w tym za przejazdy taksówką. Wnioskodawca tłumaczył, że służbowe przejazdy mają związek z wizytami w sprawach urzędowych, np. w NFZ, urzędzie skarbowym, ZUS, banku czy sądach, a także spotkaniami z kontrahentami. Taksówki są też wykorzystywane w czasie delegacji krajowych i zagranicznych, np. na lotnisko czy dworzec.

UODO nałożył na Santander Bank Polska S. A. administracyjną karę w wysokości ponad 500 tysięcy złotych za naruszenie polegające na niezawiadomieniu bez zbędnej zwłoki osób, których dane dotyczą o zdarzeniu. Naruszenie danych osobowych dotyczyło nieuprawnionego dostępu byłego pracownika banku do profilu płatnika na PUE ZUS. Pracownik ten po zakończeniu pracy korzystał z przysługujących mu uprawień i pięciokrotnie logował się do platformy, mając między innymi dostęp do danych o stanie zdrowia czy o korzystaniu ze świadczeń opieki zdrowotnej.

Banku uznał, że powyższy incydent nie wiąże się z wysokim ryzykiem naruszenia praw lub wolności osób fizycznych, i w związku z tym osoby, których dane dotyczą nie zostały zawiadomione o naruszeniu, a bank w ramach działania umieścił na platformie komunikacji wewnętrznej komunikat przypominający zasady przetwarzania danych osobowych.

UODO uznał, że w tej sytuacji konieczne było zawiadomienie o naruszeniu osób, których dane dotyczą, i nie jest istotne, czy osoba nieuprawniona faktycznie zapoznała się z danymi osobowymi innych osób, lecz że wystąpiło takie ryzyko (miała możliwość zapoznania się z tymi danymi). W konsekwencji oznacza to, że z uwagi na zakres danych wystąpiło wysokie ryzyko naruszenia praw lub wolności podmiotów danych. Oprócz nałożenia kary pieniężnej UODO nakazał również zawiadomienie osób o zaistniałym incydencie.

Całość informacji można znaleźć na stronie: https://uodo.gov.pl/pl/138/2303

Przy planowaniu urlopów pracodawca pamiętać musi o zasadzie minimalizacji danych wynikającej z przepisów RODO – udostępnienie grupie pracowników planu urlopów wypoczynkowych na dany rok nie stanowi naruszenia ww. zasady minimalizacji danych, pod warunkiem, że sposób udostępniania danych przez administratora w żaden sposób nie wykracza poza zakres szerszy niż niezbędny do realizacji celu przetwarzania.

W dokumencie nie należy zawierać szczegółowych danych, takich jak np. rodzaj urlopu lub miejsce, w którym przebywać ma pracownik. Wystarczy imię i nazwisko pracownika, a także data rozpoczęcia i zakończenia urlopu. Szczegółowe dane mogą mieć charakter nadmierny, a co za tym idzie, stanowić naruszenie przepisów RODO.

Zapraszamy 4 marca na bezpłatny webinar poświęcony zmianom w Kodeksie pracy dotyczącym uprawnień rodzicielskich pracowników. Półtoragodzinny webinar poprowadzi Łukasz Prasołek.

Zapisów można dokonać klikając w link: https://praktyczneszkolenia.com/event/rewolucyjne-zmiany-w-uprawnieniach-rodzicielskich-pracownikow/

ZUS wyjaśnił w swoim stanowisku z 17 stycznia 2022 roku, w jaki sposób postępować w przypadkach gdy przerwa, która wystąpiła pomiędzy aktualną niezdolnością do pracy a poprzednią niezdolnością do pracy w 2021 roku z powodu choroby nie przekracza 60 dni. Okres zasiłkowy powinien być w takiej sytuacji ustalony w następujący sposób: “(…) Jeżeli ubezpieczony przebywał na zwolnieniach lekarskich w 2021 r., to zliczanie tych niezdolności do pracy nastąpiło zgodnie z przepisami ustawy zasiłkowej obowiązującej do 31 grudnia 2021 r. Ponowna niezdolność do pracy po przerwie przypada w styczniu 2022 r., tj. po wejściu w życie nowych przepisów. Z uwagi na to, że pomiędzy niezdolnością w listopadzie 2021 r. a kolejną w styczniu 2022 r. nie upłynęło 60 dni przerwy, należy je zliczyć do jednego okresu zasiłkowego (bez względu na to czy niezdolności te spowodowane zostały tym samym schorzeniem, czy też innym). (…)”.