Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał niedawno dwa wyroki dotyczące dyżuru pozazakładowego, rozstrzygając w jakich przypadkach stanowi on „czas pracy”, a w jakich „okres odpoczynku”.

Pierwszy wyrok z 9 marca 2021 został wydany w postępowaniu przeciwko Radiotelewizji Słowenia i orzekł że:

„Wykładni art. 2 pkt 1 dyrektywy 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy należy dokonywać w ten sposób, że okres dyżuru pozazakładowego, podczas którego pracownik powinien być jedynie osiągalny telefonicznie i w razie potrzeby móc dotrzeć do swojego miejsca pracy w ciągu jednej godziny, jednocześnie mogąc przebywać w mieszkaniu służbowym udostępnionym mu przez pracodawcę w tym miejscu pracy, bez konieczności pozostawania w nim, stanowi w całości czas pracy w rozumieniu tego przepisu jedynie wówczas, gdy z całościowej oceny wszystkich okoliczności sprawy, w szczególności skutków takiego terminu wyznaczonego na dotarcie do pracy oraz, w odpowiednim wypadku, średniej częstotliwości interwencji w tym okresie, wynika, że nałożone na pracownika w omawianym okresie ograniczenia mają taki charakter, że obiektywnie i bardzo znacząco wpływają na jego zdolność do swobodnego zarządzania podczas tego okresu czasem, w którym nie wymaga się od niego świadczenia pracy, oraz do poświęcenia się wówczas własnym sprawom. Ograniczone możliwości spędzania czasu wolnego w bezpośrednim sąsiedztwie danego miejsca nie mają znaczenia dla takiej oceny.”

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/TXT/?uri=CELEX:62019CJ0344

W drugim wyroku dotyczącym dyżurów pozazakładowych, również z 9 marca 2021, wydanym w postępowaniu przeciwko Stadt Offenbach am Main Trybunał orzekł:

„Wykładni art. 2 pkt 1 dyrektywy 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada2003 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy należy dokonywać w ten sposób, że okres dyżuru pozazakładowego, podczas którego pracownik musi móc w ciągu 20 minut dotrzeć  w umundurowaniu do granic swojego miasta zatrudnienia udostępnionym mu przez pracodawcę uprzywilejowanym pojazdem służbowym, który korzysta z uprawnień stanowiących odstępstwo od przepisów kodeksu ruchu drogowego i z praw pierwszeństwa przejazdu, stanowi w całości „czas pracy” w rozumieniu tego przepisu jedynie wówczas, gdy z całościowej oceny wszystkich okoliczności sprawy, w szczególności skutków takiego terminu wyznaczonego na dotarcie do pracy oraz, w odpowiednim wypadku, średniej częstotliwości interwencji w tym okresie, wynika, że nałożone na pracownika w omawianym okresie ograniczenia mają taki charakter, że obiektywnie i bardzo znacząco wpływają na jego zdolność do swobodnego zarządzania podczas tego okresu czasem, w którym nie wymaga się od niego świadczenia pracy, oraz do poświęcenia się wówczas własnym sprawom.”

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/TXT/?uri=CELEX:62019CJ0580

Czy pracownik wykonujący pracę zdalną w domu ma przychód, jeśli firma zwróci mu koszty Internetu, monitora czy fotela biurowego?
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zinterpretował przepisy na korzyść podatników. W interpretacji nr 0114-KDIP3-2.4011.817.2020.2.AK wskazał, że wypłaconych pieniędzy nie trzeba doliczać do przychodu pracowników. O interpretację zwróciła się firma, która wypłaciła pracownikom zdalnym jednorazowy ryczałt za zwiększone koszty zużycia mediów, sprzętu biurowego itp. i chciała wiedzieć, czy w tej sytuacji doliczać pracownikom przychód i odprowadzać zaliczki na podatek.

Treść interpretacji: https://sip.lex.pl/orzeczenia-i-pisma-urzedowe/pisma-urzedowe/0114-kdip3-2-4011-817-2020-2-ak-skutki-w-pit-wyplaty-w-185129216

Ministerstwo Finansów wydało 26 lutego br. stanowisko w sprawie form wyrażenia przez podatnika zgody na sposób przekazania mu PIT-11 oraz złożenia oświadczenia dotyczącego podwyższonych kosztów uzyskania przychodów. Ponieważ przepisy ustawy PIT nie regulują formy przesłania PIT podatnikowi, ani nie określają, w jaki sposób należy złożyć płatnikowi oświadczenie o spełnieniu warunków dotyczących podwyższonych kosztów, to w obydwu przypadkach ministerstwo potwierdziło, że forma oświadczenia pracownika co do podwyższonych kosztów lub otrzymania PIT elektronicznie może być dowolna – pisemna, e-mailowa lub złożona elektronicznie w portalu pracowniczym udostępnionym przez pracodawcę.

 

MEN wydał rozporządzenie ograniczające funkcjonowanie przedszkoli i innych placówek oświatowych, jak na razie datą końcową obowiązywania przepisów jest  11 kwietnia. W związku z tym dodatkowy zasiłek opiekuńczy został wydłużony o kolejne dwa tygodnie – również do 11 kwietnia 2021 roku. Zasiłek przysługuje na dotychczasowych zasadach. Więcej informacji wraz z odnośnikami do aktów prawnych można przeczytać na stronie ZUS: https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/1/dodatkowy-zasilek-opiekunczy-do-24-grudnia-i-od-28-grudnia-2020-r_-do-11-kwietnia-2021-r_/3933776#1

 

 

W 2021 roku zmiana czasu z zimowego na letni następuje w najbliższą niedzielę, 28 marca. Zmiana czasu, która polega na przesunięciu wskazówek zegarów z godziny 2:00 na godzinę 3:00 powoduje niewypracowanie jednej godziny w porze nocnej. Oprócz oczywistej niedogodności w postaci krótszego snu, zmiana ta ma wpływ również na osoby pracujące w trakcie nocy, podczas której dokonywana jest zmiana czasu. Pracownicy, którzy pracują np. na trzecią zmianę w godzinach 22.00-6.00 pracują o jedną godzinę krócej, czyli 7 godzin. Natomiast wynagrodzenie powinno być im wypłacone za 8 godzin pracy, ponieważ pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia z tytułu gotowości do pracy z art. 81 Kodeksu pracy. Regulacje czasu letniego i zimowego wynikają z rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 3 listopada 2016 roku, i obwiązują do 2021 roku. Być może w przyszłym roku nie będziemy już dokonywać zmiany czasu – trwają cały czas konsultacje nad przejściem na jedną strefę czasową.

Karty przedpłacone zazwyczaj są stosowane jako benefit pracowniczy – pracodawca wykorzystuje je do przyznawania świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub finansowanych ze środków obrotowych pracodawcy. Powstaje pytanie, czy karta przedpłacona może być uznana za świadczenie pieniężne i podlegać zajęciom komorniczym.

Zarówno Ministerstwo Sprawiedliwości jak i Krajowa Rada Komornicza uznały w swoich stanowiskach kartę przedpłaconą za świadczenie pieniężne podlegające zajęciom komorniczym. Natomiast zasady dokonywania potrąceń będą różne w zależności od źródła finansowania. I tak:

• gdy karty są finansowane ze środków obrotowych pracodawcy stosuje się zasady ochrony wynagrodzenia za pracę z art. 87 i następnych kodeksu pracy. Oznacza to, że środki zapisane na karcie sumuje się z kwotą wynagrodzenia wypłaconego w danym miesiącu i od sumy tych dwóch świadczeń dokonuje się potrąceń z wynagrodzenia za pracę,
• gdy karty są świadczeniami socjalnymi to trzeba traktować je tak jak wszystkie wypłaty z ZFŚS i należy zastosować analogiczne podejście, jakie pracodawca stosuje w przypadku ogółu potrąceń z funduszu socjalnego.

UODO odpowiada na swojej stronie na pytanie, czy pracownicy działu kadr urzędu gminy mogą przetwarzać dane osobowe z zakresu prawa pracy w stosunku do kierowników gminnych jednostek organizacyjnych, i czy pomiędzy daną gminą a wójtem (burmistrzem, prezydentem) powinna zostać podpisana umowa powierzenia lub porozumienie o współadministrowaniu?

Urząd potwierdza, że pracownik działu kadr urzędu gminy może przetwarzać dane osobowe kierowników gminnych jednostek organizacyjnych, w tym danych dotyczących ich wynagrodzenia, na polecenie administratora – wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

Zgodnie z art. 33 ust. 1 Ustawy z 8 marca 1990 o samorządzie gminnym wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy, jest też kierownikiem urzędu i zwierzchnikiem służbowym pracowników urzędu, w tym pracowników działu kadr. Artykuł 30 ust. 2 pkt 5 w zw. z art. 11a ust. 3  wskazuje, że do ustawowych zadań własnych wójta (burmistrza, prezydenta miasta) należy, m.in. zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Oznacza to, że wójt/burmistrz/prezydent realizuje konkretne czynności z zakresu prawa pracy, i mimo, że administratorem przetwarzanych danych osobowych kierownika danej jednostki organizacyjnej jest ta jednostka jako pracodawca, ale także wójt (burmistrz, prezydent miasta), niebędący pracodawcą, jako upoważniony za tego pracodawcę do wykonywania czynności z zakresu prawa pracy.

Z całością informacji można zapoznać się na stronie UODO: https://uodo.gov.pl/pl/225/1937

Od kwietnia 2021 roku niektórym przedsiębiorcom i firmom prowadzącym działalność gospodarczą w Polsce wzrosną koszty, a powodem tego wzrostu będzie podwyższenie składki na ubezpieczenie wypadkowe pracowników. Zmiana nie dotyczy wszystkich sektorów gospodarki, gdyż wchodzące w życie od dnia  1 kwietnia  Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej  wysokość niektórych składek pozostawia bez zmian, a niekiedy je nawet obniża.

Powodem zmian stawki procentowej na ubezpieczenie wypadkowe są zmiany kategorii ryzyka, która biorą pod uwagę wskaźnik częstości poszkodowanych w danych sektorach przemysłu lub grupach działalności gospodarczej. Wskaźnik ten określa się opierając się na danych przesyłanych do GUS zawartych w protokołach wypadkowych czy kartach wypadku, uwzględnia więc wszystkie wypadki przy pracy, w tym śmiertelne i ciężkie. Bierze się także pod uwagę zatrudnionych w warunkach zagrożenia i poszkodowanych wskutek chorób zawodowych. Patrząc na dane zawarte w załączniku nr 2 do Rozporządzenia i porównując je z danymi z roku 2019 zawartymi w poprzednim Rozporządzeniu z roku 2019 widać wyraźnie, że najwięcej poszkodowanych jest nadal w:

– sektorze związanym z górnictwem ( B- 09; B- 05; B- 06; B-07; B- 08 ),

– leśnictwie ( A- 02 ),

– produkcji  metali ( C- 24 ).

Ciekawostką jest spadek kategorii ryzyka w budownictwie ( F-41; F-42),  który nie spowodował jednak obniżenia składki. To samo dotyczy produkcji napojów, wyrobów tytoniowych, substancji farmaceutycznych, mebli oraz działalności wspomagającej transport.

Poniższe zestawienie zawarte w tabelach ukazuje skale zmian w kategorii ryzyka oraz wysokości składki wypadkowej. Tabele nie zawierają grup działalności gospodarczej, których nie dotknęły zmiany wprowadzone na podstawie art. 33 ust. 4 ustawy z dnia 30 października 2002 r.

Tabela 1. Wzrosły składki i zmianie uległy kategorie ryzyka.

Grupy działalności	Kod PKD*	Kategorie ryzyka		Stopy procentowe składki (%)
		poprzednia	nowa	poprzednia	nowa
Rybactwo	A-      03	4	5	1,20	1,47
Działalność usługowa wspomagająca górnictwo i wydobywanie	B – 09	12	12	3,06	3,33
Produkcja napojów	C -11	4	5	1,20	1,47
Produkcja wyrobów tytoniowych	C – 12	4	5	1,20	1,47
Produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych oraz leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych	C – 21	4	3	0,93	1,20
Produkcja metali	C-24	8	9	2,26	2,53
Produkcja mebli	C-51	5	6	1,47	1,73
Działalność związana z rekultywacją i pozostała działalność usługowa związana z gospodarką odpadami	E-39	6	5	1,47	1,73
Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków	F-41	5	4	1,20	1,47
Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej	F-42	6	5	1,47	1,73
Magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport	H- 52	5	4	1,20	1,47

 

Tabela 2. Zmalały składki i zmianie uległy kategorie ryzyka.

Grupy działalności	Kod PKD*	Kategorie ryzyka		Stopy procentowe składki (%)
		poprzednia	nowa	poprzednia	nowa
Leśnictwo i pozyskiwanie drewna	A – 02	10	9	2,80	2,53
Wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunatnego (lignitu)	B – 05	12	11	3,33	3,06
Górnictwo ropy naftowej i gazu ziemnego	B- 06	10	9	2,80	2,53
Górnictwo rud metali	B – 07	11	10	2,00	1,73
Pozostałe górnictwo i wydobywanie	B – 08	7	6	2,00	1,73
Produkcja wyrobów tekstylnych	C – 13	5	6	1,73	1,47
Produkcja odzieży	C – 14	3	2	0,93	0,67
Produkcja papieru i wyrobów z drewna	C-15	6	5	1,73	1,47
Transport wodny	H-50	8	5	2,26	1,47
Transport lotniczy	H-51	2	3	0,93	0,67
Wynajem i dzierżawa	N-77	4	3	1,20	0,93
Działalność detektywistyczna i ochroniarska	N-81	4	3	1,20	0,93

Przyglądając się zmianom wysokości składek procentowych na ubezpieczenie wypadkowe, warto zwrócić uwagę na to, że nie zawsze obniżenie kategorii ryzyka skutkowało zmniejszeniem składki na ubezpieczenie, a podwyższenie kategorii ryzyka na podwyższeniem tej składki.

W dniu 18 marca 18.3.2021 R. Trybunał Europejski wydał wyrok w sprawie  odliczania podatku VAT. Wyrok Trybunału (dziewiąta izba):

Artykuły 167 i 178 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2010/45/UE z dnia 13 lipca 2010 r., należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych, zgodnie z którymi wykonanie prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej (VAT) związanego z nabyciem wewnątrzwspólnotowym w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym VAT jest należny, jest uzależnione od wykazania należnego VAT w deklaracji podatkowej, złożonej w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Wyrok został wydany na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu, a z jego treścią można zapoznać się na stronie: https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=239002&pageIndex=0&doclang=pl&mode=req&dir=&occ=first&part=1&cid=1743586

ZUS przyjął we wrześniu 2020 roku 14 programów transformacji systemu zabezpieczenia społecznego na lata 2021-2023+, i obecnie rozpoczyna spotkania konsultacyjne z nimi związane. W ramach rozwijania i wspierania strategii rozwoju e-państwa przewidywane jest m.in. zakładanie kont płatników i ubezpieczonych przez ZUS, ustalanie przez ZUS obowiązku ubezpieczeniowego, schematu podlegania ubezpieczeniom, prawa do ulg w opłacaniu składek, ustalanie przez ZUS podstawy wymiaru i wysokości należnych składek (na podstawie informacji o przychodach od płatnika).

Automatyzacja wypłaty zasiłków ma polegać m.in. na wypłatach bez wniosków, na podstawie e-ZLA lub informacji pozyskanych przez ZUS o udzielonym urlopie. Ponadto planowane jest uproszczenie zasad ustalania prawa do zasiłków, przejęcie wypłaty wszystkich zasiłków przez ZUS oraz wyeliminowanie składania dodatkowych zaświadczeń do wniosków.

Całość informacji można znaleźć na stronie https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/1/rozpoczynamy-cykl-spotkan-konsultacyjnych-z-przedsiebiorcami/3911427